SZKOLNICTWO W ZBYDNIOWIE

Poniższy tekst jest skrótem rozdziału „Szkolnictwo w Zbydniowie” książki pod tytułem „Historia Zbydniowa – Dzieje Rodu Horodyńskich” napisanej przez nauczycieli Publicznej Szkoły Podstawowej w Zbydniowie.

Informacje przedstawione w tym rozdziale pochodzą głównie z kronik szkolnych. Zachowano słownictwo charakterystyczne dla opisywanego okresu. 

                                                                                                             

Organizacja szkolnictwa ludowego w Zbydniowie przypada na XIX w., czas zaboru austriackiego. Zaborca nie był zainteresowany rozwojem polskiej oświaty. Sytuacja uległa zmianie, kiedy Galicja uzyskała znaczną  autonomię. W 1867r. Sejm Krajowy wydał ustawę wprowadzającą do szkół ludowych i średnich język wykładowy polski. W 1883 r. wprowadzono przymus szkolny. Ustawowy obowiązek uczęszczania dzieci do szkoły zaczynał się z ukończeniem szóstego roku i trwał aż do ukończenia 14 – roku życia,
a więc 8 lat, zaś w miastach, gdzie były szkoły wydziałowe – 7 lat.  Na mocy kolejnej ustawy
z 24 kwietnia 1894 r. nauka  w szkołach ludowych publicznych była bezpłatna. Budowa, wyposażenie i utrzymanie budynku szkolnego, mieszkania dla nauczyciela – należało do funduszu szkolnego miejscowego, pokrywanego przez gminę i obszar dworski. Wynagrodzenie dla nauczycieli było obowiązkiem państwa. W roku 1895 administrowanie funduszem szkolnym miejscowym powierzono Radzie Szkolnej Miejscowej, sprawującej nadzór nad szkołą.

Szkolnictwo galicyjskie było zacofane. Przeważały szkoły wiejskie o jednej izbie, najczęściej  pracował tam jeden nauczyciel. Ponieważ do tej pory nie było przymusu szkolnego, dzieci w większości nie umiały czytać i pisać. Już na przełomie XIX i XX wieku zaczęły funkcjonować szkoły prowadzone wzorowo. Do nich zaliczono szkołę ludową
w Grębowie z trzyletnim kursem rolniczym. Dzieci zdobywały umiejętność czytania, pisania i praktycznej pracy w ogrodzie. Około roku 1880 placówka była dwuklasowa, a w dziesięć lat później – czteroklasowa z sześcioletnim okresem nauczania. Obecnie mieści się w tam szkoła podstawowa i liceum ogólnokształcące. Podobnie wzorową była szkoła w Nisku i pięcioklasowa w Tarnobrzegu.

 Dzieci wiejskie miały utrudniony dostęp do szkoły miejskiej, ponieważ rodziców nie stać było na opłacenie kosztownej nauki. Z prywatnej inicjatywy co światlejszych chłopów we wsi powstawały prywatne szkoły zimowe. Uczyli w nich zazwyczaj chłopi z wykształceniem podstawowym. Z relacji kronikarza szkoły w Zbydniowie wynika, że „lud zbydniowski długo nie odczuwał potrzeby nauki”. W okolicznych gminach od dawna funkcjonowały zorganizowane szkoły, a uczyli w nich nauczyciele ,,rządowi”. W Zbydniowie szkoła ludowa zaczęła funkcjonować od 1860 r. Trud jej założenia podjęła ówczesna właścicielka Zbydniowa - Zofia Horodyńska. Ofiarowała kawał pola pod  plac na budowę szkoły i ogród szkolny, a nawet chciała wybudować ją własnym kosztem na tzw. „Kopaninach” (w lasku przy drodze prowadzącej do Kotowej Woli). Niestety mieszkańcy ofiarowaną  pomoc odrzucili, bowiem rozeszła się wieść, że dwór odbierze wiejskie pastwiska. „Gospodarze długo zadowalali się szkołą zimową, w której nauka rozpoczynała się od Wszystkich Świętych tj. od listopada i trwała przez miesiące zimowe do Wojciecha tj. 23 kwietnia, kiedy to wiosną wypędzano bydło na pastwiska, a z nim uczniów i uczennice.”

Nauczycielem bywał starszy gospodarz, wysłużony żołnierz, podoficer lub „pierwszy lepszy” znający nieco sztukę czytania, pisania i rachowania. Pobierał 1złr. od każdego dziecka. Za zimową naukę dostawał (obcy szczególnie) wikt kolejno od każdej matki, która posyłała dziecko do szkoły. Była to nauka mechaniczna, przeprowadzana na Biblii. Uczeń opanował wprawdzie czytanie, ale nie rozumiał treści  tekstu. Stąd też niewiele korzystał z takiej nauki.

Nauczycielami szkoły zimowej w Zbydniowie byli kolejno: Adam Pelc (gospodarz), Józef Chciuk z Dzierdziówki (późniejszy dozorca melioracyjny), Jan Kogut z Dzierdziówki (strażnik skarbowy). Nauka odbywała się w budynku gminnym, przeznaczonym na kancelarię gminną
 i na salę naukową. Nowy drewniany budynek wystawiono w 1877 r. (wg innych źródeł 1882 r.). Po sześciu latach wybudowano murowany o 2 salach naukowych. Praca w takiej szkole była bardzo trudna i uciążliwa ze względu na dużą liczbę uczniów.

18 maja 1894 r.

Czując potrzebę szkoły nowszej, Zbigniew Horodyński (syn Zofii Horodyńskiej) właściciel obszaru dworskiego, marszałek powiatu oraz naczelnik gminy Zbydniów, postarał się u władz szkolnych o założenie we wsi szkoły etatowej. C.K. Rada Szkolna Krajowa orzeczeniem z dnia 18 maja 1894 r. zorganizowała szkołę etatową 1^o klasową.

 

1 września 1894 r. 

Pierwszym nauczycielem etatowym mianowała C.K. Rada Szkolna Okręgowa w Tarnobrzegu tymczasowo Andrzeja Nowaka. Zgodnie z rozporządzeniem z dnia 19 sierpnia 1894 r., podjął pracę od 1 września 1894 r. z wynagrodzeniem rocznym 300 złr.  

Z powodu reperacji budynku gminnego, przeznaczonego na szkołę, nauka rozpoczęła się dopiero 14 października 1894 r. Władze gminne oraz miejscowa ludność nie przyzwyczajona do tak wczesnego rozpoczynania nauki nie spieszyła się, aby na czas wykończyć budynek szkolny. Pod nadzorem nauczyciela i według planu podanego przez niego, wykonano w tym czasie ławki szkolne, tablicę, stół, itp. „Na naukę zapisano 100 dzieci, ponieważ niektóre z nich uczęszczały do szkoły prywatnej, a zatem umiały cokolwiek czytać i pisać,  nauczyciel utworzył  3 oddziały tj. 1,2 i 3 rok nauki czyli tzw. pierwszą i drugą klasę.”

Rok szkolny rozpoczął się mszą w kościele parafialnym w Zaleszanach odprawioną przez proboszcza ks. Bolesława Wodyńskiego. Pierwszy rok systematycznej nauki był uciążliwy dla nauczyciela, a jeszcze bardziej dla uczniów i ich rodziców. Zapominali oni nie tylko o regularnym posyłaniu dzieci do szkoły, ale także o zaopatrywaniu ich w potrzebne przybory naukowe. Z czasem wzrosło zainteresowanie szkołą. Na zakończenie pierwszego roku  nauki licznie zgromadzili się rodzice i przysłuchując się wypowiedziom dzieci, cieszyli się z ich osiągnięć. Szkoła mimo początkowych trudności zyskała uznanie rodziców i uczniów. Rozporządzeniem C.K. Rady Szkolnej Krajowej z 24 kwietnia 1895 r. tymczasowy nauczyciel szkoły Andrzej Nowak został mianowany stałym nauczycielem szkoły ludowej w Zbydniowie.

 

Rok  szkolny 1895/1896       

Nowy rok  szkolny rozpoczął się dnia 1 września nabożeństwem odprawionym przez ks. proboszcza Bolesława Wodyńskiego. Zapisano 117 dzieci na stopień I, II, III i IV.

W 1895 roku Zbigniew Horodyński, za pieniądze podarowane przez brata Bogusława w wysokości 800 złr.,  kupił plac pod budowę nowej szkoły.

 

Rok  szkolny 1896/1897

Ciągle wzrastała liczba uczęszczających na naukę, w tym roku  szkolnym chętnych było już 133 dzieci. Dwudziestu uczniów objęto nauczaniem dopełniającym. Zwiększająca się liczba dzieci i trudne warunki nauczania sprawiły, że Rada Szkolna Krajowa, zadecydowała o konieczności budowy nowej, murowanej szkoły. W związku z tym Rada Szkolna Miejscowa,  na wniosek Zbigniewa Horodyńskiego, uchwaliła, by budynek stanął na nowym placu, specjalnie na ten cel nabytym. Środki na budowę Rada Szkolna Krajowa otrzymała z zasiłku krajowego szkolnego.

W sierpniu 1897 r. po raz pierwszy odbyła się  okręgowa konferencja nauczycielska w Rozwadowie.

 

Rok  szkolny 1897/1898

W tym roku zapisano 138 uczniów na naukę codzienną i 24 na naukę dopełniającą. 25 listopada 1897 r. delegat i inspektor szkolny Józef Długosz pozytywnie zaopiniował decyzję o budowie nowego budynku szkolnego. Na tej podstawie 8 października 1898 r. Rada Szkolna Krajowa wydała orzeczenie o budowie i podziale kosztów. Gmina Zbydniów miała zapłacić kwotę 1143 złr., obszar dworski 839 złr., a resztę kwoty kosztorysowej tj. 4117 złr., miał pokryć Fundusz Szkolny Krajowy. Gmina Zbydniów nie mając potrzebnej kwoty musiała zaciągnąć pożyczkę w banku krajowym.

W czerwcu 1898 r. odbyła się majówka dla dzieci szkolnych ze Zbydniowa i z Kotowej Woli w lasku obok gumien dworskich. „Uciecha była ogromna tak dziatwy jako też i rodziców”. Pani Maria Horodyńska dostarczyła chleb, mleko, ser i różne ciasta. Podarowała również 5 złr. na wydatki tj. muzykę i „różne przybory majówkowe”. „Tak więc w rozmaity sposób szkoła wyrabiała sobie mir i uznanie u rodziców, a dziatwę pozyskała całkowicie  dla siebie. Dopomagali w tem nader życzliwi szkole JWP Horodyńscy urządzając dla dziatwy szkolnej prawie corocznie drzewko szkolne i rozdając własnoręcznie różne podarunki młodzieży szkolnej.”

 

Rok  szkolny 1898/1899

Rozpoczął się uroczystym nabożeństwem. Na naukę codzienną zapisało się 151 uczniów, a 16 na naukę dopełniającą. Katechetą był w tym roku ks. Jan Marek, który zajął miejsce po ks. Janie Szczerbińskim.

Wiosną 1899 r. przystąpiono do budowy nowej, murowanej szkoły o 2 salach naukowych. Przewodniczący Rady Szkolnej Miejscowej Zbigniew Horodyński i kierownik szkoły Andrzej Nowak odmierzyli 20 metrów od drogi. Większa odległość miała zapobiec „aby proch i kurz drogowy, też i stukot wozów nie przeszkadzał w nauce”. Miejsce dokładnie wytyczył inżynier Brzeziński.

Rok szkolny zakończył się 27 czerwca 1899 r. występami dzieci, a honorowy gość Zbigniew Horodyński (delegat Wydziału Rady Powiatowej), pilnym uczniom i uczennicom rozdał nagrody.

 

Rankiem 27 czerwca 1899 r. ks. Bolesław Wodyński, proboszcz z Zaleszan, poświęcił kamień węgielny pod budowę nowej szkoły. ,,Na wieczną rzeczy pamiątkę opis tego aktu przechowano w słoiku szklanym zakorkowanym, zalakowanym i zapieczętowanym odciskiem pieczęci /:A.N:/ - nauczyciela miejscowego.

Do słoika wrzucono kilka sztuk ówczesnych pieniędzy, tj. 1 koronę – 10 halerzy i 2 halerze.”

     Akt powyższy brzmiał następująco:

                                 ,, W imię Ojca i Syna

                                    i Ducha Świętego!’’

              Działo się w Zbydniowie roku od Narodzenia Pańskiego, tysiącznego osiemsetnego dziewięćdziesiątego dziewiątego - dnia dwudziestego siódmego miesiąca czerwca – kiedy papieżem rzymskim był Ojciec św. Leon XIII, cesarzem Austrii i królem Galicji Franciszek Józef I. Biskupem przemyskim Łukasz Ostoja Solecki - proboszczem parafii Zaleszańskiej ks. Bolesław Wodyński, jego współpracownikiem ks. Jan Marek Właścicielem majątku Zbydniowa i zarazem naczelnikiem gminy J.W.P. Zbigniew Horodyński- marszałek tarnobrzeskiego powiatu, nauczycielem szkoły p. Andrzej Nowak – założono kamień węgielny pod nowy budynek szkoły, który gmina Zbydniów wraz z właścicielem majątku wsparci znaczną kwotą z funduszów krajowych stawiają dla swej dziatwy, by w nim znajdując wygodne pomieszczenie mogła się kształcić na większą chwałę Boga – pociechę św. Kościoła - chlubę narodu i uczciwych członków swej gminy!

                       Zbydniów d.j.w.

Obecni przy tym akcie:

                    Zbigniew Horodyński w.z.

                    Ks. Bolesław Wodyński

                    Ks. Jan Marek

                    Andrzej Nowak – nauczyciel

                    Adam Banasik- radny szkol.

                    Andrzej Wrzosek – radny szkol.

                    Józef Szczygieł – radny szkol.    

                    Antoni Turek  gospodarz

                    Teofil Chciuk kleryk z Dzierdziówki

                    Anna Ruborth z Padernborn Guwernantka WPP  Horodyńskich

                    I wielu innych.’’

 

Rok  szkolny 1899/1900

166 uczniów zapisano na naukę codzienną i 34 uczniów na dopełniającą.

Do 31 października 1899 r. wykończono mury oraz pokryto budynek dachem. Na wiosnę roku 1900  budowę  dokończono i oddano  do użytku z początkiem nowego roku szkolnego. „W tym roku pożegnaliśmy stary budynek szkolny, który otoczeniem swem wynagradzał przynajmniej braki – dziatwa szkolna miała wiele miejsca do zabawy przed nauką i podczas pauz na przylegającym pastwisku gminnym.”

 

 

Rok  szkolny 1900/1901

Rok szkolny rozpoczął się już w nowym, obszernym i wygodnym budynku. „Uczniowie odznaczali się chęcią w nauce i dobrymi postępami.” Zapisano 190 uczniów na naukę dzienną i 21  na dopełniającą. Zajęcia odbywały się na 4 stopniach. Naukę na stopniu I i II powierzono nauczycielce mianowanej Melanii Bessagowej, a na III i IV  Andrzejowi Nowakowi nauczycielowi  stałemu.

We wrześniu ks. Wodyński poświęcił budynek szkolny. Oprócz zaproszonych gości miejscowych, przybyli: C.K. inspektor szkolny Jan Niemiec i dawny inspektor Józef Długosz, za którego urzędowania szkoła powstała oraz  Zbigniew Horodyński. Odbyła się również część artystyczna w wykonaniu dzieci szkolnych. Nie obyło się także bez przemówień i podziękowań, szczególnie panu Zbigniewowi Horodyńskiemu, który nie szczędził „trudów i kosztów”, aby budowę zakończyć. Przy jego udziale finansowym oraz Gminy Zbydniów wybudowano pomieszczenia gospodarcze dla kierownika, poszerzono budynek szkolny z przeznaczeniem na mieszkanie dla drugiego nauczyciela.

 

Rok szkolny 1901/1902

W tym roku nastąpiły zmiany w nauczaniu. Nauka na stopniu I i II odbywała się dla każdego stopnia osobno, na III i IV stopniu razem, na co otrzymano zezwolenie od  Rady Szkolnej Okręgowej. Do szkoły zapisało się 194 uczniów na naukę dzienną i 40 na dopełniającą. 31 maja 1902 r. przybył do tutejszej parafii ks. Biskup Fischer – sufragan przemyski. Podczas trzydniowego pobytu nauczał wiernych i udzielił sakramentu bierzmowania. Spotkał się także z nauczycielami parafii zaleszańskiej, których zachęcał do pracy nad religijnym wychowaniem młodzieży szkolnej. Udzielił  im  biskupiego błogosławieństwa.

 

Rok szkolny 1902/1903

Z nauki dziennej korzystało 190 uczniów, a 40 z nauki dopełniającej. Personel nauczycielski pracował w tym samym składzie, co w roku poprzednim. Kwalifikacje ówczesnych nauczycieli wiejskich był niskie, dlatego też odbywały się konferencje dokształcające. Pierwsza, z której skorzystali nauczyciele okręgu rozwadowskiego, odbyła się dnia 27 września 1902 r. Poruszano następujące tematy: „Pamięć, jej istota, znaczenie i sposób, w jaki ją będzie nauczyciel u swych wychowanków doskonalił przy udzielaniu nauki przedmiotów szkolnych” oraz „Jaki jest cel kursorycznego czytania jako przedmiotu naukowego i jak należy prowadzić naukę tego przedmiotu”. Nauczyciele wzbogacili swoją wiedzę o treści psychologiczne i pedagogiczne.

Dnia 7 stycznia 1903 r. odbyła się rozprawa konkurencyjna stron, na podstawie której szkołę 1^o klasową w Zbydniowie przekształcono na 2- klasową.

Rok szkolny zakończył się 26 czerwca pod przewodnictwem Pana Zbigniewa Horodyńskiego. Po 3 latach nauki odeszła ze szkoły powszechnie szanowana  Melania Bessagowa.

 

Rok szkolny 1903/1904

Kolejny rok rozpoczęło 193 uczniów na nauce codziennej i 38 uczniów na dopełniającej. Zajęcia prowadzili Andrzej Nowak - stały nauczyciel
i Franciszek Wargucki, którego po miesiącu zastąpił Bogusław Górski. Uczestniczyli oni w konferencji dla nauczycieli powiatu tarnobrzeskiego, na której oprócz przeprowadzenia lekcji praktycznych, układano plany lekcyjne na poszczególne tygodnie i miesiące z rachunków, czytania, języka wykładowego i wiadomości z  przyrody dla szkół 1 ^o, 2 i 4 ^o klasowych. Od 22 listopada 1903 r. szkoła była zamknięta przez dwa tygodnie z powodu panującej epidemii odry.

 

Rok szkolny 1904/1905

Z nauki dziennej korzystało 200 uczniów, a z dopełniającej 39 uczniów. Naukę na stopniu I i II prowadził Bogusław Górski, a na III i IV Andrzej Nowak.

28 września  nauczyciele uczestniczyli w kolejnej konferencji, która została zorganizowana w Rozwadowie. Przedmiotem rozważań były tematy:

1) Układanie szczegółowego planu nauki z rachunków  na podstawie nowego podręcznika.

2) Układanie szczegółowego planu lekcji z gramatyki i z rysunków dla każdego stopnia .

Dekretem C.K. Rady Szkolnej Krajowej z dnia 16 kwietnia 1905 r.  nauczyciel Andrzej Nowak został  kierownikiem szkoły dwuklasowej, natomiast  Annę Tarasowicz mianowano stałą nauczycielką. Szkołę opuścił  ks. Jan Marek, który wyjechał do Brazylii na misję. Jego miejsce zajął ks. J. Uberman.

29 sierpnia 1905 r. zmarł po długiej chorobie ks. Bolesław Wodyński proboszcz z Zaleszan, wieloletni przyjaciel szkoły, człowiek niezwykle oddany oświacie.

 

Rok szkolny 1905/1906

Nauka rozpoczęła się uroczystym nabożeństwem 3 września 1906 r. Opóźnienie spowodowane było pogrzebem ks. Wodyńskiego. Na naukę codzienną zapisało się 210 uczniów, a 32 na dopełniającą.

17 stycznia 1906 r. szkolnictwo powiatu tarnobrzeskiego poniosło olbrzymią stratę, ponieważ zmarł Jan Niemiec – C.K. inspektor szkolny - człowiek sumienny i prawy.

 

Rok szkolny 1906/1907

W tym roku liczba uczniów na nauce codziennej wzrosła do 228, a na dopełniającej do 49. Opiekę nad wychowankami na stopniu I i IV sprawował kierownik szkoły Andrzej Nowak, a na II i III Anna Tarasowicz. Istotnym wydarzeniem był wiec nauczycieli z całego kraju, którzy domagali się podwyżki płac. W związku z tym sejm wydał ustawę z dn. 25 maja 1907 r., regulującą pobory nauczycieli. Obejmowała ona wynagrodzenie nauczycieli szkół wydziałowych, tymczasowych, regulowała dodatki za kierownictwo oraz dodatek  mieszkaniowy.

 

Rok szkolny 1907/1908

Zapisanych na naukę codzienną było 229 uczniów, 60 na naukę dopełniającą. Z początkiem roku szkolnego został wydany i wprowadzony w Galicji Zachodniej nowy podręcznik do nauki rachunków na II stopniu. Zgodnie z rozporządzeniem C.K. Rady Szkolnej Krajowej z 12 września 1907 r. odbyły się w dniach 16–18 grudnia 1907 r. konferencje krajowe w  pięciu oddzielnych rejonach: w Krakowie, Rzeszowie, Przemyślu, Lwowie i Stanisławowie.

 Przedmiotem tych konferencji były następujące zagadnienia:

• Co utrudnia raźny postęp w uzyskaniu niezbędnej  wprawy w czytaniu i pisaniu?
• Wnioski w sprawie układu podręczników.
• Praktyczna nauka w ogrodzie szkolnym.
• Jakie spostrzeżenia poczyniono co do rozwoju nauki dopełniającej w szkołach typu niższego?
• O dopełniających kursach rolniczych.
• Poprawa rewizji instrukcji do nauczania w szkołach ludowych.
• Sposoby najskuteczniejszego zwalczania analfabetyzmu w naszym kraju.

Rok szkolny zakończono uroczystością kościelną i  popisem w dniu 26 czerwca.

 

Rok szkolny 1908/1909

Zapisało się na naukę codzienną 241 dzieci, a 68 na naukę dopełniającą. Z powodu znacznej liczby dzieci uczęszczających do szkoły  zwrócono się do C.K. Rady Szkolnej Okręgowej w Tarnobrzegu z prośbą o przyjęcie nowego nauczyciela. Wskutek tego nastąpił nowy podział pracy. „Stopień I i II objęła nauczycielka tymczasowa St. Miarkowska, stopień III i naukę dopełniającą dziewcząt – A.Nowakowa, stopień IV i naukę dopełniającą chłopców – A.Nowak. Nowo utworzona klasa nadetatowa mieściła się w lokalu wynajętym od Zbigniewa  Horodyńskiego w tzw. „starym posterunku”.

24 października obchodzono uroczyście pięćdziesięciolecie kapłaństwa Jego Świątobliwości Papieża Piusa IX. Młodzież brała udział w nabożeństwie, a potem odegrała sztukę pt. „Bernadeta”. 29 stycznia 1909 r. pożegnano wikariusza ks. Stanisława Gawła. Jego miejsce zajął ks. Apolinary Żarnowski.

 

Rok szkolny 1909/1910

Zapisanych zostało 254 uczniów oraz 71 na naukę dopełniającą. 9 października 1909 r. zorganizowano kolejną konferencję. Odbyła się ona dla nauczycieli powiatu sądowego rozwadowskiego pod przewodnictwem kierownika szkoły w Tarnobrzegu Józefa Zopaczyńskiego. Przedmiotem obrad było omówienie nowego ,,Regulaminu szkolnego’’ oraz zaznajomienie uczestników konferencji z nowym podręcznikiem do nauki rachunków.

2 stycznia 1910 r.  młodzież  szkolna odegrała balladę Adama Mickiewicza pt. „Powrót taty”(obraz sceniczny dla dzieci w dwóch odsłonach opracował Henryk Welfe). Recytowano również wiersze pt. „Wezwanie” i „Wątpiącym” Marii Konopnickiej. Natomiast 10 lipca 1910 r. obchodzono uroczyście 500 rocznicę bitwy pod Grunwaldem. Dzieci szkolne odśpiewały na dwa głosy hymn grunwaldzki „Dziś wiekopomny nadszedł nam dzień”.

 

 

Rok szkolny 1910/1911

Rok rozpoczęło 247 uczniów  na nauce dziennej i 68 na dopełniającej.  Nauka w dalszym ciągu odbywała się na czterech stopniach.

W dniu 15 października odbyła się konferencja nauczycielska w Rozwadowie. Przedmiotem obrad było zagadnienie: „Czy i w jaki sposób dałoby się osiągnąć zbliżenie planu naukowego z języka wykładowego i gramatyki w szkołach typu wyższego i niższego z uwzględnieniem wymogów przy egzaminie wstępnym do szkół średnich?” Uchwalono, że zbliżenie da się osiągnąć przez rozszerzenie planu nauki gramatyki w szkołach typu niższego, a zredukowanie planu nauki w szkołach typu wyższego.

 

Rok szkolny 1911/12

Zapisano 245 uczniów na naukę dzienną, 81 na naukę dopełniającą. Odbyła się coroczna wizytacja okręgowego inspektora szkolnego. Obsadę nauczycielską stanowili: kierownik Andrzej Nowak, stała nauczycielka Anna Nowakowa i Maria Biłobranówna, nauczycielka tymczasowa.

W dniu 3 października 1911 roku zorganizowana została okręgowa konferencja nauczycielska wspólna dla całego powiatu. Przedmiotem obrad była rewizja szczegółowych planów naukowych – zaznajomienie z układem nowego podręcznika do nauki rachunków oraz wybór delegata do C.K. Rady Szkolnej Okręgowej, którym został Józef Łopatyński. 20 czerwca 1912 r. szkołę w Zbydniowie odwiedził Wiceprezydent Rady Szkolnej Krajowej dr Ignacy Dembowski, wyrażając zadowolenie z istniejącego stanu. W 1912 r. nauczyciele z całego kraju otrzymali dodatek drożyźniany.

 

Rok szkolny 1912/1913

Zapisanych było 241 uczniów na naukę dzienną oraz 54 na dopełniającą.  Rok szkolny tradycyjnie rozpoczął się nabożeństwem. Grono nauczycielskie stanowili: kierownik Andrzej Nowak i nauczycielki - Anna Nowakowa i Maria Szeliska, która zajęła miejsce Marii Biłobranówny. Klasa nadetatowa mieściła się w domu pani Szymańskiej, wdowy po sekretarzu gminnym, a roczny czynsz wynosił 120 koron. Dnia 12 października 1912 r. odbyła się konferencja okręgowa dla rejonu rozwadowskiego. Poruszono na niej następujące zagadnienia:

1. Jakich środków powinien użyć nauczyciel i jak ma postępować, aby utrzymać należytą karność w szkole z uwzględnieniem postanowień regulaminu szkolnego?
2. Jak należy wpływać na młodzież szkolną, aby ją przyzwyczaić do porządku i schludności tudzież wyrobić w niej poczucie obowiązku?
3. W jaki sposób należy wyrabiać w dzieciach szkolnych samodzielność?

Rada gminna na posiedzeniu w dniu 20 X 1912 r. debatowała nad poprawą starej szkoły. Proponowano dobudowanie klasy przy nowym budynku szkolnym. Plany zniweczył wybuch I wojny światowej.

W dniach 7-8 lipca 1912 r. wizytował tutejszą parafię ks. biskup Józef Fischer, sufragan przemyski, który poświęcił nowo wybudowany kościół.

„24 sierpnia odbył się uroczysty obchód 50 rocznicy powstania styczniowego. Na pamiątkę tego wydarzenia postawiono krzyż drewniany przy drodze krajowej między Zbydniowem a Karczmiskami.”

Rok 1912 był okresem klęsk dla całego kraju ze względu na mokre i zimne lato. Dużo zboża oraz ziemniaków wymokło. Niektóre miejsca były kilkakrotnie zalewane przez powódź. W obliczu oczekiwanej wojny, ludność musiała pokrywać koszty uzbrojenia wojska w postaci podatków.

 

Rok szkolny 1913/1914

Rada Szkolna Krajowa wyraziła zgodę na późniejsze rozpoczęcie roku szkolnego ze względu na konieczność zakończenia żniw, w których pomagali uczniowie. Rok rozpoczął się 15 września. Zapisanych było 221 uczniów,a do klasy dopełniającej 74 uczniów. Nauka dopełniająca w dalszym ciągu odbywała się w domu pani Szymańskiej.

28 czerwca 1914 r. zamordowano arcyksięcia Ferdynanda, następcę tronu austriackiego i jego małżonkę, co było powodem zerwania stosunków dyplomatycznych między  Austro–Węgrami a Serbią. Dało to początek wielkiej wojnie europejskiej.

W tym okresie została postawiona figurka Matki Boskiej na podwórku szkolnym od strony drogi krajowej. Jej wykonawcą był, według przekazu ustnego, były żołnierz japoński, którego zawierucha wojenna (między Rosją a Japonią) w 1905 roku, przywiodła w te okolice. Podobną figurkę, również wykonaną z drzewa lipowego, artysta  wyrzeźbił na zlecenie Pani Horodyńskiej i została ona postawiona w dworskim parku.

 

Rok szkolny 1914/1915

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Wyznań i Oświaty z dnia 11 sierpnia 1914r. początek roku szkolnego został odroczony na czas późniejszy, wskutek stanu wojennego.

3 września wojska austriackie zajęły chwilowo jedną salę naukową na magazyn wojskowy, dziesięć dni później w trzech klasach budynku szkolnego urządzono szpital wojskowy. 15 września stoczono bitwę w okolicy Zbydniowa. „ W tym czasie kierownik szkoły wraz z rodziną udał się do Kotowej Woli. Po powrocie zastał budynek szkolny nieuszkodzony, mieszkanie jednak było splądrowane, sprzęty częściowo zniszczone i spiżarnia ogołocona z żywności.”

16 września 1914 roku wojska rosyjskie ponownie zajęły Zbydniów. Zaczęło się szabrowanie dobytku szkolnego, chłopskiego. Żołnierze rozbili  i zniszczyli sklepy żydowskie oraz sklep kółka rolniczego. Zrabowali pieniądze należące do Towarzystwa Kółka Rolniczego, Straży Ogniowej, rozbili kasę gminną, zniszczyli książki z biblioteki.

7 października 1914 r. w wyniku kontrofensywy Zbydniów ponownie zajęły wojska austriackie. Tym razem wskutek walk budynek szkolny został uszkodzony. Pociski karabinów maszynowych naruszyły ściany i piec od północy, a wybuch granatu spowodował wybicie  wszystkich szyb od strony południowej. Podczas tej bitwy nauczyciel wraz z rodziną i sąsiadami znajdował się w budynku szkolnym, zabezpieczywszy okna snopami słomy i poduszkami.

3 listopada 1914 r. teren został ponownie zajęty przez wojska rosyjskie. W tym czasie zaczęto sprowadzać produkty spożywczo - przemysłowe z Królestwa Polskiego, gdyż wszystko zostało zrabowane przez Rosjan. „Tak zeszła jesień, zima i wiosna. Odcięci od świata przeżywaliśmy niejedną smutną chwilę, a najbardziej smutnym było to, że nie ma wiadomości o swych najbliższych i znajomych, o ich losie i ta próżnia duchowa, gdyż pozbawionym się było wszelkiej strawy duchowej, a niepewność jutra przygniatała.”

Nauka w szkole rozpoczęła się dopiero od Wielkanocy 1915 r. i trwała do 16 maja 1915 r., kiedy znów budynek szkolny zajęło wojsko rosyjskie. Do szkoły uczęszczało około 60 uczniów tylko ze Zbydniowa. Rodzice z Dzierdziówki bali się posyłać dzieci na naukę.

23 czerwca 1915 r. ponownie nadeszły wojska austriackie, a rosyjskie wycofały się za San.

 

Rok szkolny 1915/1916

1 września 1915 rozpoczął się zwyczajny rok szkolny. Zapisanych zostało 241 dzieci, a 64 podjęło naukę dopełniającą. Przystąpiono do częściowego remontu budynku szkolnego (w miarę posiadanych środków). Młodzież szkolna zajmowała się zbieraniem galasówek, liści poziomek i jeżyny dla zakładów sanitarnych. Uczniowie gromadzili również fundusze  na Czerwony Krzyż. W kwietniu (Rozporządzeniem Rady Szkolnej Krajowej  z dnia 1 kwietnia 1915 r.) zwolniono dzieci starsze od nauki szkolnej z powodu robót polowych. 3 maja miała miejsce zbiórka cyny i ołowiu. Rok szkolny zakończono 30 czerwca bez rozdania zawiadomień szkolnych.   

 

Rok szkolny 1916/1917

Na naukę codzienną zostało zapisanych 254 uczniów, 59 na naukę dopełniającą. Skład grona nauczycielskiego był następujący: Andrzej Nowak – nauczyciel kierujący (stopień I i IV oraz nauka dopełniająca), Anna Nowakowa (stopień II i III). Nauczycielkę Marię Szeliską zastąpiła Felicja Wiktorówna, tymczasowa nadetatowa nauczycielka z Radomyśla.

„Dnia 30 listopada 1916 r. jako w dzień pogrzebu ś.p. Najjaśniejszego Pana Cesarza Franciszka Józefa II odbyło się uroczyste nabożeństwo żałobne, w którym brała udział młodzież szkolna. Po ukończeniu nabożeństwa  młodzież zebrała się w izbie szkolnej, gdzie stosowną przemową uczcił pamięć zmarłego najukochańszego Monarchy – kierownik szkoły. Dzień ten był wolny od nauki szkolnej.”

Od 16 kwietnia do 17 września 1917 r. wprowadzono rozporządzeniem ministerialnym czas letni. W 1917 r. panowała  w  tutejszej szkole i gminie epidemia odry i czerwonki.

 

Rok szkolny 1917/1918

Rozpoczął się 1 września nabożeństwem. Zapisanych było 222 uczniów na naukę dzienną oraz 54 na dopełniającą. Zajęcia odbywały się tylko w budynku szkolnym, gdyż sala wynajęta nie została jeszcze wykończona.
Od 1 listopada katechetą szkolnym został ks. Alojzy Sierżęga. Wskutek braku opału zamknięto szkoły w całym kraju od 1 do 13 stycznia1918 r. 28 stycznia nauczycielka Felicja Wiktorówna została przeniesiona do szkoły w Radomyślu, a jej miejsce zajęła Józefa Bałówna. Rok szkolny ukończono 26 czerwca nabożeństwem i odczytaniem klasyfikacji.

 

Rok szkolny 1918/1919

Naukę dzienną podjęło 280 uczniów w tym  30 dopełniającą.
W listopadzie 1918 r. ogłoszono niepodległość Polski. Przyjęto tę wiadomość z wielką radością. Po usunięciu posterunków żandarmerii zdarzały się napady i rabunki na karczmy, dwory i zamożniejsze osobistości. „Na pochwałę tutejszej ludności,a szczególnie młodzieży należy podnieść tę okoliczność, że nie brała udziału w rabunkachi napadach,  a przez to uniknęła hańby. Piszący tę kronikę, jako nauczyciel od 25 lat w tutejszej gminie miał widocznie pewien wpływ na dawnych swych uczniów - gdy na zgromadzeniu w kancelarii gminnej przestrzegał młodzież i ich rodziców, aby wolności nie rozpoczynali od napadów i rabunków, aby nie marnowano nabojów na wiwaty, bo te mogą się w przyszłości przydać Ojczyźnie z grobu wstającej.”

Wraz z odrodzeniem się państwa polskiego dokonały się zmiany  w szkole galicyjskiej. Dotyczyły one niektórych treści programowych w nauczaniu języka polskiego. Proponowano wyeliminowanie języka niemieckiego w kl. III i IV szkoły ludowej, a wprowadzenie przyrody, geografii i historii, a także historii Polski i nauki języka polskiego do 5 godzin tygodniowo.

Rok szkolny 1919/1920

Rok szkolny rozpoczął się wyjątkowo 15 września decyzją Rady Szkolnej Krajowej ze względu na opóźniające się żniwa i zły stan aprowizacji. Zapisanych było 292 uczniów na naukę dzienną oraz 29 na dopełniającą. Na mocy ustawy z dnia 4 czerwca 1920 r.
o tymczasowym ustroju władz szkolnych dotychczasowe Rady Szkolne Miejscowe przestały funkcjonować. Powołano nowe Rady Szkolne Miejscowe. W skład nowej rady weszli:

• Zbigniew Horodyński (syn) jako przewodniczący
• Michał Kowal – zastępca przewodniczącego
• Szczepan Cieśla - reprezentant gminy
• Andrzej Nowak - kierownik szkoły

Na pierwszym posiedzeniu rady podziękowano Zbigniewowi Horodyńskiemu starszemu (stale przebywającemu w Krakowie) za troskliwą opiekę nad uczniami, nauczycielstwem i budynkiem, życząc mu, aby jak najdłużej cieszył się zdrowiem i pozostał dalej  prawdziwym opiekunem szkoły.

 

Rok szkolny 1920/1921

Rozpoczął się dopiero 20 października z powodu epidemii czerwonki w tutejszej gminie. Zapisanych zostało 216 uczniów – 103 chłopców i 113 dziewcząt, a na naukę dopełniającą 7dziewcząt i 10 chłopców. Z powodu zniszczenia sali wynajętej w budynku gminnym, nauka odbywała się w  dwóch pomieszczeniach w nowym budynku szkolnym. Kierownik musiał zabiegać o wszystko sam, często spotykając się z obojętnością i niezrozumieniem urzędników. Przez 3 dni w listopadzie i dwa tygodnie w lutym szkoła była nieczynna z powodu zaniedbań ze strony władz miejscowych (brak opału).

 

Rok szkolny 1921/1922

Rok szkolny rozpoczęto 1 września mszą w kościele parafialnym. Zapisano 237 uczniów. Od 1921 roku nauka w szkole w Zbydniowie odbywała się na 4 stopniach.

Stopień I  obejmował pierwszy rok  nauki

Stopień II – 2 rok nauki

Stopień  III – 3 i 4 rok nauki

Stopień IV – 5, 6, 7 rok nauki.

Rada Gminy odstąpiła na potrzeby szkoły dwie izby w tzw. „starej szkole”w budynku gminnym. Brak było jednak funduszy na ich wyposażenie w postaci mebli, ławek itp. Ponadto miejscowe władze nie zabezpieczyły środków finansowych na opał i w związku z tym zaplanowano zamknięcie szkoły. Sprzeciwiło się temu kilku gospodarzy ze Zbydniowa i Dzierdziówki, którzy podarowali szkole drewno.

 

Rok szkolny 1922/1923

Na naukę codzienną zapisano 199 uczniów. Kilkanaście osób z wyższych stopni nauki przeniosło się do Rozwadowa, Tarnobrzega do szkoły ośmioklasowej i do gimnazjów.
22 listopada posadzono w ogrodzie szkolnym 2 grusze i 1 śliwę, które podarował Zbigniew Horodyński. Ponownie ze względu na silne mrozy i brak środków na opał zamknięto budynek na kilka tygodni. Tradycyjnie szkołę odwiedził powiatowy inspektor, który bardzo dobrze ocenił pracę nauczycieli.

 

Rok szkolny 1923/1924

Zapisanych zostało 182 dzieci – 101 chłopców i 81 dziewcząt. W tym roku zagospodarowano ogród szkolny poprzez posadzenie kilku drzew owocowych podarowanych przez Zbigniewa Horodyńskiego. Wykonano również część ogrodzenia terenu szkolnego, przy znacznym wsparciu Rodziny Horodyńskich (zezwolono na bezpłatne cięcie drewna na deski w tartaku). 8 maja 1924 r. odbyło się „święto sadzenia drzew”. Posadzono lipy, akacje oraz szczepiono drzewka owocowe. W czerwcu poprawiono pomieszczenie gospodarcze. W budynku szkolnym wykonano nowe schody i podłogę. Zabezpieczono także opał na kolejny rok szkolny, zakupując drewno w niżańskich lasach.

 

Rok szkolny 1924/1925

Od 1 września, na mocy Rozporządzenia Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego z 13 sierpnia 1924 r. szkoła  stała się 3 – klasową. Naukę w niej podjęło 163 dzieci. W tym roku wprowadzono nowy elementarz i podręcznik do nauki rachunków Arnoldowej. Zakupiono też kilka podręczników dla nauczycieli do biblioteki szkolnej.

   

Rok szkolny 1925/1926

Rok rozpoczęto 1 września. Zapisano 160 dzieci. 18 października 1925 r.  w kościele parafialnym w Zaleszanach nastąpiło uroczyste poświęcenie dzwonów. Darczyńcą największego była pani Konopkowa zamieszkała w Krakowie. Zakończenie roku szkolnego odbyło się 28 czerwca uroczystym nabożeństwem kościelnym i rozdaniem zawiadomień szkolnych.

 

Rok szkolny 1926/1927

Rok szkolny rozpoczął się w całej Polsce 6 września. Opóźnienie spowodowane było panującą w kraju szkarlatyną. W Zbydniowie natomiast uczniowie podjęli naukę 9 września, gdyż zabrakło funduszy na remont sal lekcyjnych. Zapisanych było 165 dzieci. W tym roku szkolnym wykonano remont trzeciej sali lekcyjnej w „starej szkole” i nauka mogła odbywać się już w trzech klasach.  Powiększono również zasób biblioteki szkolnej o 12 pozycji - dar Pana Zbigniewa Horodyńskiego (starszego). Księgozbiór liczył 32 książki.

Rozporządzeniem z dnia 15 marca 1927 r. kuratorium wyznaczyło dla tutejszej szkoły powszechnej stopień organizacyjny jako 3 klasowej z ważnością od 1 września 1927 r.

Dnia 17 czerwca wspólnie z nauczycielami szkoły z Kotowej Woli zorganizowano Święto pieśni oraz gry i zabawy. Na dzień przed zakończeniem roku szkolnego urządzono poranek poświęcony Juliuszowi Słowackiemu w związku  ze sprowadzeniem do kraju zwłok poety .

 

Rok szkolny 1927/1928

Naukę w szkole podjęło 168 dzieci - 92 chłopców i 76 dziewcząt.  W tym roku ogrodzono plac szkolny i ogród. W marcu odbyły się misje parafialne, w związku z tym dzieci zwolniono z nauki szkolnej. 27 kwietnia zorganizowano „święto sadzenia drzew”. Posadzono m.in. lipy (50 sztuk) przy drodze do Kotowej Woli, przed szkołą i w ogrodzie. 8 maja odbyło się bierzmowanie, na które przybył ks. biskup Karol Józef Fischer.

 

Rok szklony 1928/1929

Do szkoły zapisano 159 dzieci. 12 września 1928 r. odbyła się jubileuszowa uroczystość Zbigniewa Horodyńskiego (seniora), długoletniego naczelnika zbydniowskiej gminy (23 lata), przewodniczącego Rady Szkolnej Miejscowej oraz Marszałka Powiatu Tarnobrzeskiego. Sala nie mogła pomieścić wszystkich obecnych. Kierownik szkoły w swoim przemówieniu podziękował Państwu Horodyńskim za działalność na rzecz miejscowej społeczności. Podkreślił ich zasługi, wymieniając najważniejsze z nich: „przyczynienie się do budowy kościoła parafialnego, wybudowanie tutejszej szkoły, założenie kółka rolniczego, wybudowanie budynku dla powołanego kółka, otworzenie czytelni, utworzenie straży pożarnej, zakupienie placu pod nowy budynek szkolny, obdarowywanie ubogiej młodzieży szkolnej odzieżą z okazji świąt kościelnych. Do łez wzruszony sędziwy Jubilat w serdecznych słowach podziękował zebranym za tak miłą niespodziankę, zaznaczył, że od przeszło 100 lat węzły przyjaźni łączyły i łączą gminę tutejszą z dworem, wyraził nadzieję, że i nadal tak będzie. Zachęcał do zgody i miłości, do unikania fałszywych proroków, którzy sieją niezgodę między dworem a chatą, prosząc o dobrą pamięć za życia i po śmierci, zapewniając, że i on także o każdym pamiętać będzie. Przemówienie to wycisnęło łzy w oczach słuchaczy. Po skończonej uroczystości młodzi Państwo Horodyńscy zaprosili członków Rady gminy, starszych wiekiem gospodarzy i gości do dworu, gdzie w cieniu (300) setnych lip przyjmowali ich gościnnie sami usługując. Wśród podniosłego nastroju i miłej pogawędki upłynął czas szybko. O zmierzchu porozchodzono się do domów unosząc miłe wspomnienia przeżytych górnie chwil i spłacając dług wdzięczności. Węzły przyjaźni między ludnością tutejszą i zacną rodziną WP. Horodyńskich zacieśniły się jeszcze bardziej.”

Zima była bardzo mroźna (-37⁰C) i śnieżna. Na tydzień zamknięto szkołę, gdyż nie można było ogrzać sal lekcyjnych (3-5⁰C). Duże straty poniósł ogród szkolny. Wymarzło wiele szlachetnych odmian drzew, dlatego też 7 maja urządzono „Święto sadzenia drzew”. W rocznicę 10–lecia Państwa Polskiego założono „Sad Wolności”, przy  „Starej szkole”. W lipcu 1928 r. rozpoczęły się prace remontowe przy budynku szkolnym.

 

Rok szkolny 1929/1930

Kolejny rok szkolny rozpoczął się 3 września. Zapisanych na naukę było 138 uczniów ze Zbydniowa i 38 z sąsiedniej Dzierdziówki. W tym roku zostały wprowadzone nowe dzienniki lekcyjne. Ograniczono materiał naukowy z przyrody.

„Wielkim, lecz smutnym  wydarzeniem była śmierć 19 czerwca 1930 roku  Zbigniewa Horodyńskiego (seniora), wieloletniego działacza i człowieka zasłużonego dla tutejszej społeczności - byłego marszałka powiatowego, długoletniego przewodniczącego tutejszej Rady Szkolnej Miejscowej, naczelnika gminy Zbydniów, założyciela i budowniczego tutejszej szkoły, prawdziwego opiekuna dzieci i młodzieży. Cała szkoła wzięła udział w pogrzebie
23 czerwca 1930 r.

 

Rok szkolny1930/1931

Rok ten zaznaczył się w Polsce i świecie dużym kryzysem. Samorządy gminne zmniejszały dotacje na szkoły. Mimo to udało się przeprowadzić niewielkie prace remontowe w „Starej szkole”. Zwiększono liczbę egzemplarzy bibliotecznych z 53 do 103.  W lepszych warunkach uczyło się 186 uczniów. Pracował ten sam zespół nauczycielski. Kronikarz szkolny z wielkim rozgoryczeniem napisał, że pewnej nocy wycięto 20 drzewek w Sadzie Wolności. Dla niego to miejsce miało ogromne znaczenie, dlatego potępił ten wandalizm, nazywając go czynem hańbiącym”.

 

Rok szkolny 1931/1932

Edukację rozpoczęło 195 uczniów. Z powodu remontu starego budynku szkolnego nauka II-go oddziału odbywała się we wrześniu i październiku w nowym budynku szkoły.

11 marca 1932 r. pojawiła się ustawa zmieniająca dotychczasowy ustrój szkolnictwa (Dz. Urz. R.P. nr 38. poz. 389./: Dziennik Urzędowy Kuratorium O. S. we Lwowie.)

 W myśl ustawy:

    ,, II. Szkolnictwo powszechne.

      Obowiązek szkolny trwa dla każdego dziecka lat  siedem. Art. 6.

Obowiązek szkolny zaczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy siedem lat życia. Obowiązek szkolny może być odroczony dla dzieci opóźnionych w rozwoju fizycznym lub umysłowym, oraz dla tych, które z powodu warunków komunikacyjnych mają utrudniony dostęp do szkoły

Mogą być przyjmowane do publicznych szkół powszechnych w miarę wolnych miejsc dzieci, które nie podlegają jeszcze obowiązkowi szkolnemu, a ukończyły sześć lat życia, jeżeli wykażą odpowiedni rozwój fizyczny i umysłowy.

    Program szkoły powszechnej rozróżniał 3 szczeble:

• szczebel pierwszy obejmuje elementarny zakres wykształcenia ogólnego,
• szczebel drugi jest rozszerzeniem i pogłębieniem szczebla pierwszego,
• szczebel trzeci ma nadto przysposobić młodzież pod względem społeczno obywatelskim i gospodarczym (art.11)

Pod względem organizacyjnym rozróżnia się szkoły powszechne trzech stopni (art.12)

• Dokształcanie

Młodzież, która wypełni obowiązek szkolny, a nie uczęszcza do żadnej szkoły, podlega do 18 roku życia włącznie obowiązkowi dokształcania (art.15)

Dokształcanie odbywa się bądź w szkołach i na kursach dokształcających ogólnych, bądź w szkołach dokształcających zawodowych.

1. Szkolnictwo średnie ogólnokształcące

Szkoła średnia ogólnokształcąca jest sześcioletnia i składa się z czteroletniego gimnazjum i dwuletniego liceum (art.22)

Program gimnazjum opiera się na drugim szczeblu szkoły powszechnej
( art.21)

Do pierwszej klasy gimnazjum przyjmuje się kandydatów, którzy ukończyli przynajmniej lat 12 (art.23), do liceum kandydatów, którzy ukończyli co najmniej lat 16.

1. Szkolnictwo zawodowe. Szkoły zawodowe dzielą się na szkoły:

1) dokształcające – 3 letnie

2) typu zasadniczego – 2 – 4 lat

3) przysposobienia zawodowego – 1 rok.”       

W myśl powyższej ustawy rok szkolny trwa od 20 sierpnia do dnia 19 sierpnia włącznie następnego roku kalendarzowego. Rok szkolny dzieli się na dwa półrocza szkolne obejmujące 4 okresy szkolne oraz na ferie zimowe i letnie. Pierwsze półrocze trwa od 20 sierpnia do 22 grudnia i dzieli się na okresy: I–od 20 sierpnia do 20 października i II-od 21 października do 22 grudnia. Drugie półrocze trwa od 16 stycznia do15 czerwca i dzieli się na okresy:
III-od 16 stycznia do 31 marca i IV- od 1 kwietnia do 15 czerwca. Ferie zimowe trwają od dnia 23 grudnia do dnia 15 stycznia, natomiast ferie letnie od 16 czerwca do 19 sierpnia.                                                                                                                     

Z dniem 30 czerwca 1932 r. Kuratorium we Lwowie przeniosło dotychczasowego kierownika szkoły Andrzeja Nowaka (po 43 latach służby w zawodzie nauczycielskim, a po 38 latach w tutejszej gminie), „w stan spoczynku”, przekazując zastępstwo Annie Nowakowej tutejszej nauczycielce.

 

Rok szkolny 1932/1933

Do szkoły uczęszczało 189 uczniów. Kadra nauczycielska uległa zmianie. Oprócz zastępcy kierownika, Anny Nowakowej uczyli: Paulina Kurijówna, Janina Gardajkówna i ks. Władysław Ziołkoś. W szkole powstawały pionierskie organizacje. Jako pierwsze założono szkolne koło L.O.P.P. (Liga Ochrony Pomników Przyrody), do którego zapisało się 36 uczniów.

  Nastąpiły kolejne zmiany w szkolnictwie powszechnym wprowadzone  na mocy ustawy J. Jędrzejewicza z 1932 roku. Szkoły powszechne podzielone zostały na 3 stopnie organizacyjne. Szkoły pierwszego stopnia były – czteroklasowe, drugiego – sześcioklasowe, trzeciego – siedmioklasowe.

Zgodnie z Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczpospolitej z dnia 4 lipca 1933 r. w całym państwie zostały wprowadzone obwody szkolne obejmujące jeden lub więcej powiatów administracyjnych. Kierownictwo szkoły otrzymało dwie pieczęcie: owalną i podłużną.  W  I, II i  V oddziale zmieniono program nauki.

W tym roku w skład Rady Szkolnej Miejscowej weszli:

1. Zbigniew Horodyński – przewodniczący
2. Michał Piwowar – z-ca przewodniczącego
3. Wawrzyniec Szpilczyński – delegat gminy
4. Józef Wianecki – z-ca delegata gminy
5. Antoni Bosak – naczelnik gminy Zbydniów
6. Jan Karbowniczek – przedstawiciel ludności
7. Anna Nowak – zastępca kierownika szkoły

 

Rok szkolny 1933/1934

Rok szkolny zgodnie z nową ustawą o ustroju szkolnym, rozpoczął się 20  sierpnia. Od tego roku szkoła  podlegała pod Biuro Rady Szkolnej Powiatowej w Nisku, a nie jak dotychczas w Tarnobrzegu. W 1933 r. rozpoczęły się wieczorowe Kursy Oświaty Pozaszkolnej - 4 godziny tygodniowo (40 słuchaczy).

 

Rok szkolny 1934/1935

Nowy rok szkolny rozpoczęto 20 sierpnia. Zapisanych (I – VI rok  nauki) było 156 uczniów (w myśl zarządzenia władz szkolnych uczniowie z VII roku nauki nie mieli obowiązku uczęszczania do szkoły). Grono nauczycielskie uległo zmianie, odeszła Janina Gardajka, a jej miejsce zajął Aleksander Deputat. Zmieniono programy naukowe na III i IV roku nauki. Zarządzeniem Inspektoratu Szkolnego w Nisku powołano w tutejszej szkole „Ośrodek Pedagogiczny”, którego celem było dalsze kształcenie nauczycieli poprzez prowadzenie lekcji wzorowych, opracowywanie referatów, omawianie artykułów i książek pedagogicznych oraz analizowanie trudności szkolnych napotkanych w pracy.

W tym roku założono w tutejszej gminie Związek Strzelecki i oddział tego związku „Orlęta”. W ten sposób rozwijano oświatę pozaszkolną.          1 stycznia 1935 r. kierownictwo szkoły objął Andrzej Dul, który był do tej pory kierownikiem szkoły w Chwałowicach. Razem z nim przeniesiono również jego żonę Helenę.       

 

Rok szkolny 1935/1936

            Zapisanych zostało 156 dzieci. Lekcje odbywały się od godziny 8.00 do 13.00 lub 14.00 z dziesięciominutowymi przerwami. O postępach uczniów, zachowaniu i pilności powiadamiano rodziców po każdej okresowej klasyfikacji na tzw. konferencji rodzicielskiej. „W pracy wychowawczej dąży grono nauczycielskie do wyrobienia powierzonej sobie młodzieży na moralniei fizycznie dzielnych ludzi, aby przysporzyć rodzinom i Ojczyźnie prawdziwie pożytecznych członków, służenia jej wszędzie i zawsze i poświęcaniu się jej
w razie potrzeby, nie tylko mieniem, ale i życiem.”

15 czerwca 1936 roku odbyła się wycieczka dzieci szkolnych do Sandomierza w celu zwiedzenia miasta i jego zabytków. Pojechało 117 uczniów na 12 furach.

28 czerwca 1936 r. nastąpiło odsłonięcie tablicy pamiątkowej ku czci byłego kierownika szkoły Pana Andrzeja Nowaka w dowód wdzięczności za 40 lat pracy. Inicjatorem tego projektu był Zbigniew Horodyński.

W tym roku dokonano remontu szkoły – poprawiono drzwi w klasach, wymalowano korytarz i mieszkanie kierownika. Założono także ogródek kwiatowy, zasadzono 36 krzewów porzeczek i agrestu.

 

Rok szkolny 1936/1937

Naukę rozpoczęło 163 uczniów tradycyjnie nabożeństwem w kościele parafialnym w Zaleszanach. Rok szkolny obfitował w uroczystości o charakterze religijnym i patriotycznym. Odbyły się m.in.: nabożeństwo i akademia z okazji odzyskania niepodległości, msza żałobna za marszałka Piłsudskiego, odczyty i pogadanki kierownika szkoły dla dorosłych („Dzieło 11 listopada”, „Znaczenie Święta 3 maja”). Regularnie zwoływano posiedzenia Rady Pedagogicznej w sprawach dydaktyczno-wychowawczych. Tematyka była różnorodna: „Rola podręcznika w systemie nauczania”, „Współpraca domu ze szkołą”. Przeprowadzano także lekcje praktyczne.

 

Rok szkolny 1937/1938

Naukę podjęło 157 dzieci. Kierownik szkoły opracował wskazania obejmujące skuteczność stosowanych metod nauczania. Dążono do uzyskania dobrych wyników pracy uczniów, do podniesienia poziomu wiedzy, zwrócono uwagę na pracę domową, wykorzystywanie pomocy naukowych. W związku z tym odbywały się konferencje okresowe, podczas których dyskutowano nad stanem wiedzy uczniów oraz sposobami mobilizacji ich do pracy. Odbyły się także trzy konferencje rejonowe dla nauczycieli w Zaleszanach. Jedną lekcję pokazową z historii poprowadził kierownik Andrzej Dul.

Problemem szkół okresu międzywojennego było wyposażenie placówki w niezbędne pomoce naukowe i podręczniki. Stan inwentarza w zbydniowskiej szkole nie był zadowalający. Brakowało map, tablic do nauki przyrody, historii i higieny. Udało się jednak zaopatrzyć budynek w 30 nowych ławek, rynny, a bibliotekę w 100 książek. Przy udziale Powiatowego Komitetu Pomocy Dzieciom i Młodzieży w Tarnobrzegu, zorganizowano na terenie szkoły dożywianie dla najuboższych.

 

Rok szkolny 1938/1939

Rok szkolny rozpoczęło 150 dzieci. W tym roku szkolnym zamiast urządzania „Święconego” przeznaczono kwotę 70 zł na Fundusz Obrony Narodowej.

 

Rok szkolny 1939/1940

Zaawansowane prace w zakresie podniesienia poziomu organizacyjnego szkół przerwała II wojna światowa. Już na przełomie października i listopada 1939 roku nastąpiły zmiany w programach szkolnych, wyeliminowano z planów takie przedmioty jak: historia, geografia Polski, historia literatury polskiej, nauka o Polsce współczesnej, a  w niektórych przypadkach nawet ćwiczenia cielesne.

Wojska niemieckie wkroczyły do Zbydniowa 10 września 1939 r. Część rozlokowała się w szkole, reszta po wsi prowokując i terroryzując ludność. Od chwili wkroczenia wojsk niemieckich do Zbydniowa i objęcia administracji szkolnej przez okupanta rozpoczęły się prześladowania szkoły polskiej. Wydany został rozkaz ujawnienia wszystkich podręczników szkolnych, biblioteki, map, pomocy naukowych. Nie można było śpiewać pieśni patriotycznych, nauczać historii, geografii, a do nauki języka polskiego wprowadzono podręcznik o nazwie ,,Ster”, który zabijał ducha polskości. Ukryte przez kierownika szkoły mapy, obrazy historyczne, podręczniki zostały przez władze niemieckie skonfiskowane. Zdemolowano i częściowo zniszczono sprzęt szkolny i budynek. Na konferencji nauczycieli radca szkolny przestrzegał Grono Pedagogiczne przed konsekwencjami w przypadku nie dostosowania się do poleceń władz niemieckich. Nauczyciele byli szpiegowani, zmuszani do podpisywania deklaracji, a podczas wizytacji przeszukiwano akta szkolne celem znalezienia pism niedozwolonych, wypytywano uczniów o naukę zakazanych przedmiotów.

Do szkoły powinno uczęszczać 210 uczniów, ale z braku przymusu naukę pobierało około 180 osób. Oprócz kierownika szkoły Andrzeja Dula uczyli: Wilczak, Kuryjówna, Kondziatkówna, Turbakówna, ks. Boratyn, ks. Pokorny i ks. Gonet. Nauka odbywała się do 15 grudnia w porze jesiennej i od 15 marca w porze wiosennej. Zimą  naukę przerywano z powodu braku opału.

 

2.08.1944 r wojska sowieckie wkroczyły do wioski. W czasie potyczek na tym terenie zginęło kilkunastu żołnierzy i oficerów radzieckich i niemieckich o czym świadczyły groby usypane po polach i lesie.

 

Rok szkolny 1944/1945

Naukę rozpoczęło 214 uczniów. Skład grona nauczycielskiego przedstawiał się następująco: Andrzej Dul - kierownik szkoły, Helena Dul, Wawrzyniec Wilczkiewicz, Henryka Wilczkiewiczowa, Janina Dul, ks. Bronisław Szewc. Zajęcia prowadzono według tymczasowego planu dla szkół III stopnia.  8 kwietnia 1945 r. odbyło się w tutejszej szkole tzw. „Święcone”,spotkanie dzieci szkolnych i ich rodziców z miejscową władzą. W programie uroczystości znalazły się przemówienia, deklamacje, śpiewy i inscenizacje.
W tym roku na terenie szkoły powołano drużynę harcerską składającą się z 46 chłopców . Nawiązano kontakt z podobną organizacją w Rozwadowie.

 

Rok szkolny 1945/1946

Nauka szkolna rozpoczęła się 4 września 1945 r. nabożeństwem w kaplicy w Zbydniowie. Do szkoły zapisano 196 uczniów. Rok ten wniósł w życie szkoły kilka zmian. Od półrocza Henryka i Wawrzyniec Wilczkiewiczowie opuścili szkołę, a ich miejsce zajęła Stefania Stachowicz. Nauka odbywała się od godz. 8.00 do 16.00 na dwie zmiany. Na terenie szkoły istniały organizacje: PCK, Harcerstwo i Spółdzielnia Uczniowska. Wznowił działalność Ośrodek Pedagogiczny, którego celem było doskonalenie nauczycieli poprzez prowadzenie wzorowych lekcji, omawianie artykułów i książek pedagogicznych. Biblioteka szkolna poniosła w czasie wojny dotkliwe straty. Z 340 książek  jakie posiadała, kierownikowi udało się uratować tylko 82.

30 marca 1946 r. rozpoczęło działalność  Państwowe Przedszkole dla dzieci w wieku 4 – 6 lat, którego pierwszym kierownikiem została Gizela Bezkorowajna.  30 kwietnia 1946 r. odbyło się „Święto Lasu”. Młodzież szkolna pod opieką nauczycieli wzięła udział w akcji sadzenia drzew. W dniach 1-3 maja odbyło się „Święto Oświaty”. Uczniowie uczestniczyli w nabożeństwie, zbiórce ulicznej i imprezie publicznej.

 

Rok szkolny 1946/1947

W bieżącym roku szkolnym podjęło naukę 237 uczniów. Grono pedagogiczne opuściła Janina Dul, a jej miejsce zajęła Zofia Chciuk, nieco później pracę podjęła Maria Rogowska. W dalszym ciągu przy szkole działał Ośrodek Pedagogiczny. Niestety brak książek z dziedziny pedagogiki, metodyki i psychologii dał się dotkliwie odczuć. Dzięki ofiarności Inspektoratu Szkolnego biblioteka powiększyła swoje zbiory o dzieła wybitnych autorów polskich do 90 pozycji. Nauka odbywała się od godziny 8.00 do 14.00.Ze względu na mroźną i śnieżną zimę frekwencja uczniów była bardzo niska, zwłaszcza w młodszych klasach.

 

 

Rok szkolny 1947/1948

Kolejny rok szkolny rozpoczął się 3 września. Zapisano 235 dzieci.  Zgodnie z zarządzeniem Kuratorium Okręgu Szkolnego w Rzeszowie z dnia 22 września 1947 r. utworzono klasy ósme. W naszym  powiecie powstały one  tylko w Dębie i Radomyślu nad Sanem. W związku z brakiem odpowiedniej ilości izb szkolnych, inspektor zarządził, by zorganizować w Zbydniowie szkołę o czterech, ewentualnie pięciu klasach. Dzieci kl. VI i VII postanowiono przekazać szkole powszechnej w Kotowej Woli. Stan taki miał trwać dopóty, dopóki gromada Zbydniów nie postara się o odpowiednią ilość sal lekcyjnych. Zarządzenie zmobilizowało mieszkańców wsi do wyremontowania pomieszczeń w budynku podworskim. W dniu 19 grudnia uczniowie i oddelegowane nauczycielki S. Stachowicz i Z. Chciuk powróciły z Kotowej Woli do macierzystego obwodu szkolnego.

21 grudnia 1947 r. kierownik szkoły Andrzej Dul otrzymał stanowisko kierownika ośrodka szkoleniowego Przysposobienie Rolniczo Wojskowego. Zajęcia odbywały się trzy razy w tygodniu w godzinach popołudniowych. Do szkoły uczęszczało 43 uczniów. Andrzej Dul nauczał o Polsce współczesnej, Henryka Dul matematyki i historii, zaś Zofia Chciuk języka polskiego. Przyrodę i zajęcia praktyczne z dziedziny rolnictwa objął Wojciech Oleksowicz z Dzierdziówki, a zajęcia wojskowe prowadził Paterek z Kotowej Woli.

25 stycznia 1948 r. odbył się opłatek dla dzieci szkolnych, na który zaproszono lokalne władze i rodziców. „Dzieci zabawiały się pięknie, ożywienie było niezwykłe; bardzo ładnie odbyły się też produkcje dzieci szkolnych. Na wyróżnienie zasługują tańce, zwłaszcza krakowiak, odtańczony przez uczniów i uczennice kl. IV. Biedniejsze dzieci, korzystające z dożywiania, otrzymały upominki.”

1 lutego 1948 r. została wprowadzona w czynności urzędowe Maria Kubik, kontraktowa kierowniczka przedszkola w Zbydniowie.

 

Rok szkolny 1948/1949

Do szkoły zapisano 210 uczniów. Opiekę nad nimi sprawowało Grono Nauczycielskie w składzie: kierownik Andrzej Dul oraz nauczyciele - Helena Dul, Zofia Chciuk, Józefa Jarząb, Henryk Strutyński, ks. Bronisław Szewc. W trakcie roku szkolnego Józefę Jarząb zastąpiła Ludmiła Zielińska. Szkołę opuściła też Zofia Chciuk. 1 lipca 1949 r. kierownik szkoły Andrzej Dul przeszedł na emeryturę.  Zastąpił go Tadeusz Szadaj, który przybył ze szkoły w Baranowie Sandomierskim. Do grona nauczycieli dołączyła także Wanda Szadajowa. Nowy kierownik założył Gromadzką Bibliotekę w Zbydniowie. Był jej pierwszym społecznym bibliotekarzem. Przez dwie kadencje pracował jako członek Prezydium Gminnej Rady Narodowej w Zbydniowie.

W 1948r. zorganizowano Komitet Rozbudowy Szkoły Podstawowej w Zbydniowie w następującym składzie:

Przewodniczący:  Turek Wacław

Skarbnik: Zawołek Stanisław

Witkowski Stanisław

Sibiga Jan

Głowala Józef

Bielecki Konstanty

Marchewka Piotr

Wianecki Józef

Sławek Stanisław

Komitet za zgodą gromady sprzedał część pastwiska gromadzkiego i za uzyskaną gotówkę jesienią 1948 r. zakupił cegłę i wapno, które zaraz zgaszono i zadołowano. Na wiosnę 1949 r. zreorganizowano Komitet. W miejsce Stanisława Sławka powołano  Jana Krzysztofkę, dodatkowodo grupy tej dołączył kierownik szkoły Tadeusz Szadaj. Wiosną komitet nadal gromadził materiały budowlane (deski, dźwigary, drut, itp.). Po długich debatach przy współudziale starosty Waleriana Bednarza i wójta Józefa Puzio, dnia 9 sierpnia 1949 r. przystąpiono do rozbudowy szkoły pod kierownictwem inż. Mieczysława Witkowskiego i technika budowlanego z Rozwadowa Skroczka. Rozbudowa postępowała bardzo powoli, ponieważ brakowało pomocy murarskiej. Większość mieszkańców Zbydniowa pracowała w fabrykach w Stalowej Woli, pozostali żądali wprost niemożliwych cen za pomoc. „Z rozpoczęciem roku szkolnego cegłę nosiła dziatwa szkolna, nauczyciele, członkowie komitetu i częściowo pracownicy samorządowi tutejszej gminy.”

Dnia 18 sierpnia 1949 r. zmarł w szpitalu w Stalowej Woli emerytowany kierownik  szkoły Andrzej Dul.

 

Rok szkolny 1949/1950

Rozpoczął się nietypowo na placu obok lasu w Zbydniowie. W uroczystości  wzięli udział: przedstawiciel Wojska Polskiego oraz uczniowie i nauczyciele z  sąsiednich szkół. Do szkoły uczęszczało 181 dzieci. Nauka odbywała się według nowych programów dla szkół ogólnokształcących stopnia podstawowego z 1949 r. oraz instrukcji Dz. U. Min. Oświaty Nr 12. 1949. Przedmiotami obowiązkowymi były: język polski, matematyka, historia, śpiew, rysunki, prace ręczne, j. rosyjski, nauka o Polsce i świecie współczesnym, biologia, geografia, fizyka, chemia, wychowanie fizyczne. Nauka odbywała się na dwie zmiany w czterech salach wynajętych, w związku z rozbudową szkoły.

W grudniu 1949 r. wykończono mury piętra szkoły, nakryto dach i wykończono kominy. W początkach stycznia wybudowano piece i wykończono prowizorycznie mieszkanie kierownika szkoły. Z końcem stycznia 1950 r. przeniesiono 2 sale naukowe, znajdujące się w pomieszczeniach wynajmowanych, do budynku szkolnego.

 

Rok szkolny 1950/1951

Naukę w szkole rozpoczęto w pięciu salach lekcyjnych, chociaż na piętrze nie wszystkie pomieszczenia były wykończone. W jednej z klas prawie miesiąc zajęcia odbywały się  bez tablicy i stołu. 177 uczniów zdobywało naukę w systemie dwuzmianowym. We wrześniu i październiku kontynuowano prace wykończeniowe. W marcu 1951 r. zebrano pieniądze na ukończenie instalacji elektrycznej (943 zł). W tym też miesiącu przyznano dla tutejszej szkoły 60 000 zł z kredytów inwestycyjnych, dlatego też Państwowe Przedsiębiorstwo Budowlane w Nisku zaczęło gromadzić materiały potrzebne do wykończenia szkoły i na budynek gospodarczy.

23 czerwca 1951 r. odbyła się uroczysta akademia z okazji zakończenia roku szkolnego. Dwa dni później 23 absolwentów klasy VII  przystąpiło do egzaminów do szkół średnich: jeden  absolwent do Liceum Pedagogicznego, dwóch  do Liceum Ogólnokształcącego, pozostali do szkoły przemysłowej.

 

Rok szkolny 1951/1952

Zapisanych zostało 169 dzieci. 14 października 1951 r. dokonano uroczystego otwarcia świetlicy szkolnej. W tym samym miesiącu młodzież wykopała fundamenty pod budynek gospodarczy i toalety oraz postawiono mury. W styczniu i lutym 1952 r. dokończono prace budowlane.

 

Rok szkolny 1952/1953

Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego nastąpiło 1 września. Zapisanych było 166 uczniów w siedmiu klasach. Przed lekcjami odbywały się krótkie apele, które zdaniem kierownika, w dużej mierze wpływały na  dyscyplinę młodzieży. W ciągu roku zorganizowano 28 masówek i 5 akademii. W czerwcu przeprowadzono  egzaminy w klasach V, VI, VII z języka polskiego i matematyki oraz dodatkowo w klasie VII z nauki o konstytucji.

 

Rok szkolny 1953/1954

Rok szkolny rozpoczęto 1 września bogatym programem oficjalnym i artystycznym. Zapisanych zostało 173 dzieci. Egzaminy w klasach V, VI i VII odbywały się od 10  do 22 czerwca.

 

Rok szkolny 1954/1955

Zapisano 135 uczniów. W tym roku kierownik zwrócił szczególną uwagę na  estetyczny wygląd otoczenia szkoły. Młodzież klas starszych wykonała kwietniki przed budynkiem szkolnym, a cały teren otoczono siatką drucianą. Uczniowie ambitnie  przygotowywali się do egzaminów, które odbyły się w dniach 10 -16 czerwca.  Naukę o konstytucji zastąpiono historią. Powstało Sportowe Koło Szkolne.

Nauczyciele mieli obowiązek włączenia się w propagandową akcję przesiedleńczą i wyjaśniania  na lekcji potrzeby i słuszności polityki rządu.
W tym roku rozebrano stary budynek szkolny ze względu na niebezpieczeństwo zawalenia.

 

Rok szkolny 1955/1956

167 uczniów uroczyście rozpoczęło rok szkolny z udziałem przedstawicieli Prezydium Gminnej Rady Narodowej oraz Komitetu Rodzicielskiego. W ciągu roku miejscowy malarz Wojciech Łebek wykonał olejne lamperie w całym budynku szkolnym, „co podniosło bardzo estetyczny wygląd wnętrza.”

 

Rok szkolny 1956/1957

            Zapisanych zostało 180 dzieci. W listopadzie odbyła się trzydniowa hospitacja szkoły. Inspektorzy stwierdzili, że nauczyciele byli solidnie przygotowani do lekcji, kancelaria prowadzona wzorowo, współpraca z Komitetem Rodzicielskim przebiegała prawidłowo.

 

Rok szkolny 1957/1958

Zapisanych zostało 189 uczniów. 4 listopada zmarł po dłuższej chorobie Tadeusz Szadaj, zasłużony dla środowiska kierownik szkoły. Założył Gromadzką Bibliotekę w Zbydniowie, której był  pierwszym społecznym bibliotekarzem. Przez dwie kadencje pełnił  funkcję radnego i członka prezydium Gminnej Rady Narodowej oraz Komitetu Rozbudowy Szkoły w Zbydniowie.                  

    Rada Pedagogiczna po przeanalizowaniu stanu czytelnictwa wśród młodzieży szkolnej zdecydowała się nasilić działalność biblioteki. Postanowiono wnikliwiej kontrolować stan czytelnictwa począwszy od klasy drugiej. W pracy lekcyjnej postanowiono zwrócić większą uwagę na wykorzystanie pomocy naukowych. Zdecydowano również o założeniu jeszcze jednej drużyny harcerskiej, tym razem dla dziewcząt.

 

Rok szkolny 1958/1959

Rok szkolny rozpoczęto bogatym programem artystycznym przy współudziale rodziców i przedstawicieli Prezydium Gminnej Rady Narodowej w Zbydniowie. „Do klasy I zapisano 52 dzieci, dlatego Inspektor Oświaty pozwolił zorganizować dwa pierwsze oddziały „a” i „b”. W związku z tym zatrudniona została  Janina Oleksowicz.” W tym roku szkolnym postanowiono zwrócić szczególną uwagę na dyscyplinę pracy wśród uczniów i solidne przygotowanie się do lekcji nauczycieli. Podkreślono duże znaczenie współpracy szkoły z domem rodzinnym dziecka.

W wyniku wizytacji przeprowadzonej w marcu 1959 r. uznano, że w szkole brakuje warunków do należytego prowadzenia prac ręcznych tak ważnych w trwającym procesie politechnizacji. Kierownictwo szkoły zwróciło się z prośbą o przydział warsztatu stolarskiego dla szkoły.

 

Rok szkolny 1959/60

Rok szkolny rozpoczęło 214 uczniów. Uroczystość inauguracyjną wzbogaciły występy uczniów w strojach ludowych. Od 1959 r. wprowadzono koła zainteresowań: kółko artystyczne, techniczne, sportowe, gospodarstwa domowego, dziewiarstwa. Działały także organizacje uczniowskie: SKO, PCK, TPPR, ZHP, Spółdzielnia Uczniowska. W szkole był prowadzony kurs wieczorowy klasy VII dla dorosłych. Była to duża pomoc dla pracowników Huty Stalowa Wola w osiągnięciu wyższych kwalifikacji zawodowych.

 

 

Lata 1960-63 jak żadne dotąd stwarzały uczniom możliwości wszechstronnego rozwoju. Na terenie szkoły działały sekcje: języka polskiego, prac ręcznych, biologii, języka rosyjskiego, geografii, fizyki i chemii. Poza tym istniały: kółko introligatorskie, księgowości, sportowe, artystyczne, mandolinistów, recytatorskie, kroju i szycia Oprócz tego młodzież mogła wybrać SKO, PCK.  Spółdzielnię Uczniowską, Samorząd, ZHP.

 

Rok szkolny 1963/1964

11 lipca 1963 roku kierownictwo  objął  Józef Hara, który przybył ze Szkoły Podstawowej w Kotowej Woli. Do Grona Pedagogicznego dołączył
 Marian Jaśkiewicz. Naukę rozpoczęło 309 dzieci.

3 października 1963 roku funkcję kierownika szkoły przejął Marian Jaśkiewicz. Zmienił się też skład kadry pedagogicznej. Przybyły nowe nauczycielki: Lidia Kinasz i Zofia Skoczylas.
W styczniu 1964 r. zorganizowano kurs wieczorowy dla klasy VII dla pracujących, na który zapisało się 17 osób. Budynek szkolny został odnowiony. Kancelarię przeniesiono do pomieszczenia należącego do mieszkania kierownika. W ten sposób wygospodarowano dodatkową salę lekcyjną.

Rok szkolny 1964/1965

Rok szkolny rozpoczął się tradycyjnie 1 września. W szkole zorganizowano kurs czeladniczy dla pracowników SUW (Spółdzielni Usługowo–Wytwórczej). 30 maja 1965 roku  odbyły się wybory do sejmu i rad narodowych. Lokal wyborczy dla obwodu Zbydniów znajdował się w tutejszej szkole.

 

Rok szkolny 1965/1966

Zapisanych zostało 299 dzieci. Dnia 1 września 1965 r. naukę rozpoczęła również młodzież w Szkole Przysposobienia Rolniczego w Zbydniowie. Kolejny rok stanowił bardzo ważny etap w rozwoju szkolnictwa. Zmiany w sieci szkolnej oraz wprowadzenie nowych programów nauczania do klasy VII zakończyły okres przygotowań do przejścia z 7 letniego na 8 letnie nauczanie w szkole podstawowej. Wysiłki nauczycieli koncentrowały się na kształtowaniu socjalistycznej świadomości uczniów, rozwijaniu zainteresowań poznawczych, naukowego poglądu na świat oraz patriotycznej i socjalistycznej postawy młodzieży. Wraz z wprowadzeniem ósmej klasy zrezygnowano z sekcji na rzecz kółek zainteresowań i organizacji szkolnych.

 

Rok szkolny 1969/1970

Funkcję kierownika szkoły od lutego do końca roku szkolnego 1969 r. pełnił Józef Hara zastępując przebywającego na urlopie Mariana Jaśkiewicza. Obsada nauczycielska przedstawiała się następująco: Janina Oleksowicz, Maria Głowala, Mieczysława  Dec, Ludmiła Zielińska, Zofia Jędral, Henryk Paradiuk, Aleksandra Borciuch, Alicja Niedzielska.  Istotnym wydarzeniem  były obchody 25 - lecia PRL. Zorganizowany został Karnawał Młodości przebiegający pod hasłem ,,25-lecie PRL czcimy pracą i zabawą”. W tym czasie uczniowie wykonywali różne prace w czynie społecznym na rzecz szkoły i środowiska.

We wrześniu 1971 roku funkcję kierownika szkoły objął Henryk Paradiuk. Grono nauczycielskie uległo nieznacznej zmianie. Odeszli: Aleksandra Borciuch, Marian Jaśkiewicz, a przybyły  Danuta Topólska i Hieronima Stęchły.

 

Rok szkolny 1972/1973

W roku 1973 Sejm PRL podjął uchwałę: „W sprawie systemu edukacji narodowej”. Projektowano podział kształcenia na 2 cykle: nauczanie początkowe w klasach I – III  i nauczanie systematyczne w klasach IV-X. W ramach systemu powszechnych szkół 10–letnich planowano prowadzenie szkół artystycznych czy ciągów klas  profilowanych.
Z myślą o dzieciach specjalnej troski zakładano istnienie szkół lub klas specjalnych, a dla dzieci niezdolnych do ukończenia dziesięciolatki – klasy równoległe przygotowujące do zawodu.

            W 1975 roku nastąpiła kolejna zmiana na stanowisku kierowniczym szkoły. Dyrektorem placówki została Hieronima Stęchły. Zasadniczą cechą lat 1971-75 było utworzenie zbiorczych szkół gminnych. Placówka w Zbydniowie stanowiła ogniwo Zbiorczej Szkoły Gminnej w Zaleszanach. System oświaty i wychowania w szkołach dostosowany był do rozwijającego się państwa socjalistycznego. Mimo entuzjastycznego przyjęcia projektu  10–letniej obowiązkowej, bezpłatnej i powszechnej szkoły ogólnokształcącej nie doszło do pełnej realizacji przedsięwzięcia. Do 1999 r. uczniowie wypełniali obowiązek 8-klasowej szkoły podstawowej.

Z inicjatywy nauczycieli w szkole powstało Towarzystwo Przyjaciół Dzieci i Koło Przyjaciół Przyrody. Pierwsza organizacja skupiała głównie rodziców, którym nie był obojętny los dzieci. Po kilku latach działalności, nie wspierana przez organy zwierzchnie, zawiesiła działalność. Zadania Koła Przyjaciół Przyrody pełni obecnie Liga Ochrony Przyrody .

 

Rok szkolny 1976/1977

Nastąpiła zmiana na stanowisku dyrektora szkoły. Funkcję tę do 1990 roku sprawował Jan Trela. W szkole działały różne organizacje (SKO, PCK, Samorząd, TPPR – Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej). Zgodnie z głoszonymi ideami, młodzież uczestnicząca w pracy organizacji kształtowała w sobie właściwy stosunek do pracy. Przygotowywała się do pełnienia ról, w przyszłych organizacjach, do których wstąpi w życiu dorosłym.

            Początek lat 80-ych był wyjątkowy ze względu na trudną sytuację polityczną kraju. Stan wojenny rozpoczął drogę do demokracji.

 

Rok szkolny 1981/1982

Był pierwszym z 5-cio dniowym tygodniem pracy. Młodzież szkolna działała w istniejących organizacjach. Szkoła rozpoczęła upowszechnianie krajoznawstwa i turystyki.

 

 

Rok szkolny 1989/1990

Miał szczególne znaczenie, gdyż wiązał się z przeobrażeniami ustrojowymi w kraju i nowymi nadziejami Polaków na lepszą przyszłość.

Z dniem 30 sierpnia 1990 roku dyrektorem szkoły został Andrzej Butkiewicz. Ważnym momentem był powrót religii, której od 1990 roku nauczał ks. Franciszek Naja.

W latach 90-ych przeprowadzono szereg inwestycji. Kolejne zmiany w szkole następowały podczas urzędowania Stanisławy Kobylarz, która objęła stanowisko dyrektora w 1992 roku.
Z inicjatywy rodziców dobudowane zostało nowe skrzydło. Dzięki temu szkoła zyskała dodatkowe sale lekcyjne, pokój nauczycielski, gabinet dyrektora, łazienki, ubikacje, szatnię. Ponadto budynek został skanalizowany, doprowadzono wodę, założono centralne ogrzewanie, odnowiono instalację elektryczną. Nad pracami czuwał Komitet Rozbudowy Szkoły. Zmieniono sposób ogrzewania szkoły montując piec gazowy. Nauczyciele oraz społecznicy postarali się o środki z Europejskiej Fundacji Rozwoju Wsi i zmieniono konstrukcję oraz pokrycie dachu szkolnego. Z pozostałych środków wykonano podłogi w klasach lekcyjnych.

Początek roku szkolnego 1994/95 obchodzony był bardzo uroczyście, bowiem szkoła świętowała 100- lecie istnienia.

W ciągu jednego roku szkolnego 1995/1996 wybudowano salę gimnastyczną. Ten piękny obiekt, wzniesiony dzięki zaangażowaniu mieszkańców i darczyńców, został oddany do użytku 4 października 1996 roku. W uroczystości otwarcia wzięły udział władze wojewódzkie, samorządowe, administracja szkolna, rodzice, nauczyciele i uczniowie. Nauczyciel Jerzy Krajanowski, dyrektor szkoły, został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi, a Pan Kazimierz Szul otrzymał list gratulacyjny od Kuratora Oświaty i Wychowania w Tarnobrzegu, skierowany do wszystkich społeczników. Na szczególne uznanie zasłużyli właśnie członkowie Społecznego Komitetu Rozbudowy Szkoły Podstawowej oraz osoby wspierające. Byli to ludzie, którzy swoją pracą i zaangażowaniem, poświęcając swój czas oraz prywatne środki, przyczyniali się do rozwoju placówki. Niektórzy wspierali również szkołę finansowo, ofiarowywali materiały, użyczali narzędzi i sprzętu w czasie prac budowlanych, pozyskiwali środki finansowe ze swoich zakładów pracy. Dodatkowo członkowie Społecznego Komitetu potrafili zaangażować do współdziałania pracowników administracyjnych, niektórych posłów, a nawet senatorów. Dużego wsparcia udzieliły Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Fundacja dla Polski (francuska), Ministerstwo Kultury Fizycznej i Sportu. Przy pięknej i nowoczesnej sali znalazły miejsce pomieszczenia socjalne (szatnie, natryski), siłownia, biblioteka, pracownia informatyczna, pomieszczenia biurowe.

 

Rok szkolny 1997/1998

Zapoczątkował reformę oświaty. Projekt określał treściowy zakres kształcenia ogólnego, wskazywał zadania edukacyjne. W szkole podstawowej zostały wprowadzone trzy etapy kształcenia:

Etap I – nauczanie elementarne klasy I – III

Etap II – nauczanie propedeutyczne zintegrowane kl. IV –VI

Etap III – nauczanie przedmiotowe podstawowe.

Zadaniem szkoły było kształtowanie umiejętności, przygotowujących uczniów do odpowiedniego życia w demokratycznym społeczeństwie, w wolnorynkowej gospodarce.

Lata 90-te upłynęły w szkole pod znakiem wydarzeń kulturalno-oświatowych. Wzruszające było spotkanie uczniów z ks. Henrykiem Sawarskim, byłym uczniem tej szkoły, obecnie misjonarzem Świętej Rodziny, przebywającym na Madagaskarze. Ksiądz przybył do szkoły w asyście rdzennych Malgaszy, którzy opowiadali uczniom o kulturze, zwyczajach i obyczajach dalekiego kraju. Cztery lata później misjonarz ponownie odwiedził zbydniowską szkołę. W placówce również gościli delegaci władz Gminy Niepars z Niemiec, z którą podpisano umowę o współpracy kulturalnej i wymianie uczniów. Ciekawe były spotkania z byłym uczniem, historykiem z zamiłowania, miłośnikiem Zbydniowa, restauratorem dworu Horodyńskich – Mieczysławem Paterkiem.

 

Rok szkolny 1999/2000

Nastąpiły zmiany personalne i organizacyjne. Ostatni rok w murach szkoły naukę odbywali uczniowie klasy VIII. Był to także początek nauki dla gimnazjalistów. Szkoła podstawowa udostępniła uczniom gimnazjum sale na parterze. W związku z powyższym nauka w podstawówce odbywała się systemem dwuzmianowym. Dyrektorem Publicznego Gimnazjum Nr 2 w Zbydniowie została Genowefa Samołyk.

W styczniu 2000 roku nastąpiła całkowita zmiana systemu awansowania nauczycieli. Wprowadzono następujące stopnie:

I – nauczyciel stażysta – 9 miesięcy

II – nauczyciel kontraktowy – 2 lata 9 miesięcy

III – nauczyciel mianowany

IV – nauczyciel dyplomowany

Szkolnictwo zostało zreformowane. Zgodnie z zapisem konstytucyjnym każdy młody Polak miał kształcić się co najmniej do 18 roku życia. Więcej osób miało uzyskać średnie wykształcenie, więcej podjąć studia wyższe. Szkoła podstawowa  trwała 6 lat. Później uczniowie podejmowali naukę w trzyletnim gimnazjum, by po 9 latach nauki wybrać między dwuletnią szkołą zawodową, a różnymi profilami liceum czy technikum. Powoli odchodzi się od nauczania przedmiotów na rzecz nauczania blokowego. W klasach początkowych system nauczania klasowo – lekcyjny zastąpiono nauczaniem zintegrowanym.

Nowością w szkolnictwie był tzw. sprawdzian kompetencji, który zdawali uczniowie klasy VIII i VI. Egzamin objął przedmioty humanistyczne i matematyczno- przyrodnicze. Pierwszy raz uczniowie kl. VIII i gimnazjaliści wzięli udział w dyktandzie ortograficznym „O Pióro Wójta Gminy Zaleszany”. Uczestnicy udowadniali, że poprawna pisownia i zasady ortograficzne są im znane.

 

Rok szkolny 2000/2001

Zapoczątkował nowy wiek, nowe tysiąclecie. W szkole podstawowej podjęło naukę 121 uczniów w kl. I-VI. W klasie III wprowadzono język niemiecki, a w kl. IV informatykę. Działały: Samorząd Szkolny, PCK, LOP. Powołano drużynę harcerską. W styczniu i lutym 2001 roku odbyły się sesje Rady Gminy i posiedzenia Komisji Oświaty w sprawie likwidacji Szkół Filialnych w miejscowości Dzierdziówka i Obojna. Obrady były burzliwe, bowiem za utrzymaniem szkół postulowali rodzice. W rezultacie obie szkoły  w tym roku jeszcze pozostały.

            W maju 2001 r. nastąpiło uroczyste otwarcie „Multimedialnego Laboratorium Języka Niemieckiego”. Nauczyciele (J. Krajanowski i D. Marut-Krajanowska) opracowali wniosek do Fundacji Współpracy Polsko–Niemieckiej i pozyskali środki na wyposażenie.

 

Rok szkolny 2001/2002

            Rozpoczął się 1 września uroczystą mszą w kościele parafialnym a następnie akademią szkolną. Zapisanych było 130 uczniów. Nauka odbywała się na dwie zmiany. W tym roku szkolnym rozpoczęto naukę języka angielskiego, rezygnując z języka rosyjskiego. We wrześniu szkoła zorganizowała Dzień Niemiecki w związku z wizytą uczniów z niemieckiej gminy Niepars.

W Stalowej Woli, pod patronatem Starostwa Powiatowego, odbyło się „Młodzieżowe Forum Unii Europejskiej” w którym również brali udział uczniowie naszej szkoły.
Z inicjatywy nauczycielek nauczania początkowego powstało pisemko dla najmłodszych „Echo Juniora”.

Był to ostatni rok pracy w zawodzie nauczyciela pani Stanisławy Kobylarz, która przez 10 lat pełniła funkcję dyrektora szkoły. Stwarzała miłą atmosferę i ciepły klimat współpracy. Jej wiedza metodyczna i merytoryczna oraz doświadczenie pedagogiczne przyczyniały się do podnoszenia efektywności pracy dydaktyczno – opiekuńczej placówki. Pani dyrektor cieszyła się autorytetem wśród nauczycieli oraz uznaniem ze strony rodziców i uczniów.

 

Rok szkolny 2002/2003

Inauguracji roku szkolnego dokonał nowy dyrektor, którym został  Jerzy Krajanowski.  Placówka oferowała 117 uczniom salę językową, komputerową i gimnastyczną, możliwość uczestniczenia w licznych organizacjach: PCK, Samorząd, LOP, ZHP, Klub Europejski, SKS. Uczniowie mogli rozwijać zdolności w kółku: artystycznym, plastyczno-dekoracyjnym, redakcyjnym. Z inicjatywy nauczycielki gimnazjum Danuty Marut–Krajanowskiej w budynku szkoły powstała Izba Regionalna, gromadząca dorobek przodków mieszkańców gminy Zaleszany i okolic. Małgorzata Cygan, również nauczycielka gimnazjum, była inicjatorką i założycielką Gminnego Centrum Informacji, ośrodka umożliwiającego wszystkim zainteresowanym szybki i skuteczny dostęp do informacji. Ważnym wydarzeniem w życiu szkoły było zorganizowanie I Gminnego Turnieju Europejskiego, w którym licznie zgromadzeni uczniowie zaprezentowali kulturę i obyczaje wybranych państw Unii Europejskiej.

 

 

Rok szkolny 2003/2004

Obowiązek szkolny realizowało 102 uczniów. Życie  przepełnione nauką i pracą  urozmaicały liczne akademie i konkursy. Wrażliwa na potrzeby innych młodzież wzięła udział w kolejnej edycji Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Aby pozyskać jak najwięcej pieniędzy, uczniowie wykonywali prace na kiermasz, zorganizowali loterię. W styczniową niedzielę szkoła tętniła życiem. Licznie zebrani rodzice, dziadkowie oraz przedstawiciele władz lokalnych, mieli okazję podziwiać talenty aktorskie  dzieci.

            Dużo uwagi poświęcono kulturze europejskiej w związku z wstąpieniem Polski w  szeregi państw Unii Europejskiej w dniu 1 maja 2004 r. II Gminny Turniej Europejski  stwarzał okazję do poznania zabytków, kuchni, tańców narodowych naszych unijnych sąsiadów.

Doniosłym wydarzeniem dla całej parafii było nawiedzenie Figury Matki Boskiej Fatimskiej (14 – 15 marca 2004 r.). Społeczność Zbydniowa i Dzierdziówki z wielkim entuzjazmem witała Maryję niosąc jej w darze modlitwę, czuwanie i pieśni.

Niestety był to ostatni rok funkcjonowania Szkoły Filialnej w Dzierdziówce, która została zlikwidowana ze względu na małą liczbę dzieci. Z trójki pracujących tam nauczycieli - opiekun ogniska przedszkolnego przeszedł na emeryturę, jeden nauczyciel pozostał  w szkole macierzystej, a drugi niestety stracił pracę.

 

Rok szkolny 2004/2005

108 uczniów rozpoczęło kolejny rok szkolny zdominowany przez edukację czytelniczą. Aby rozbudzić zainteresowanie dzieci książką,  zorganizowano liczne wystawy, konkursy literackie i plastyczne. Śladami przeszłości poprowadził uczniów Jan Puk, znany ludowy rzeźbiarz z Trześni, który przedstawił życie Lasowiaków i zaprezentował  wytwory swojej pracy.

Ogromnym przeżyciem dla wszystkich była śmierć Wielkiego Polaka Pielgrzyma Jana Pawła II, który  2 kwietnia 2005 r. o godzinie 21.37 odszedł do Domu Ojca. „To dzięki Jego nauce obudziła się solidarność serc i sumień, to On wzywał nas do odwagi i ufności..”. Uroczystości żałobne transmitowały wszystkie polskie stacje telewizyjne. Na łamach gazet publikowano przesłania z pielgrzymek Ojca Świętego. 7 kwietnia w naszej szkole odbyła się uroczysta akademia poświęcona Janowi Pawłowi II, który całym swoim życiem wskazywał drogę prawdy i miłości.                        

 

Rok szkolny 2005/2006

Naukę rozpoczęło 92 uczniów. W tym roku szkolnym przystąpiono do realizacji projektu „Zbydniowiaczek-zdolny żaczek”, którego inicjatorkami były Z. Krzysztofka i T. Piotrowska. Dzięki pozyskanym środkom z programu „Działaj lokalnie” uczniowie rozwijali zdolności, uczestnicząc w warsztatach plastycznych. Mieli okazję poznać różne techniki, czerpiąc z wiedzy i umiejętności zaproszonych do współpracy pań -J.Oleksowicz (emerytowanej nauczycielki) i M.Kisiel. Podziwiali też zbiory muzealne zwiedzając skansen w Kolbuszowej.

Wiele emocji wzbudził „Poranek  z książką”. Utwory ulubionych autorów czytali dzieciom: przedstawiciel władz lokalnych- W.Przybysz; Rady Rodziców – A.Gębala; dyrektorzy szkół – G.Samołyk, J.Krajanowski oraz emerytowana  nauczycielka – J.Oleksowicz. Podkreślili oni rangę książki w życiu współczesnym.

Z dużym zaangażowaniem uczniowie i nauczyciele włączyli się w akcję charytatywną „Dar serca”, mającą na celu wspieranie Misji Katolickiej na Madagaskarze, gdzie przebywa ksiądz Henryk Sawarski. Celem akcji było nie tylko pozyskanie funduszy. Niezmiernie ważny był aspekt wychowawczy. Uczniowie i nauczyciele włożyli wiele pracy i serca w przygotowanie uroczystości. Młodzież uświadomiła sobie znaczenie słów Jana Pawła II „Człowiek jest wielki, nie przez to, co posiada, lecz, przez to, kim jest, nie przez to, co ma, lecz przez to, czym się dzieli z innymi.”

 

Rok szkolny 2006/2007

W tym roku szkolnym wiedzę zdobywało 97 uczniów. Funkcję dyrektora szkoły sprawował Jerzy Krajanowski, a nad postępami i zachowaniem uczniów czuwało grono pedagogiczne w składzie: Joanna Caputa, Małgorzata Cygan, Jolanta Fietko, Barbara Grzywacz, Marta Juda, Monika Korga Zofia Krzysztofka, Renata Niewczas, Teresa Piotrowska, Alina Piwowar, Janina Sobczyk, Liliana  Wróbel, ks. Zygmunt Lipiec.  Ponadto   w zastępstwie uczyły Danuta Marut –Krajanowska oraz Barbara Umińska.

Szkoła otrzymała pracownię komputerową ze środków Unii Europejskiej. W nowocześnie wyposażonej sali prowadzone były lekcje, wzbogacone środkami multimedialnymi. Dokonano zmiany, dotyczącej nauki języków obcych. Od września 2007 r. językiem wiodącym był angielski, zamiast języka niemieckiego.

Ważnym wydarzeniem było uroczyste otwarcie nowego budynku  gimnazjum 24 stycznia 2007 r. Przez  ponad siedem lat (od 1 września 1999 r.) baza lokalowa gimnazjum mieściła się w salach lekcyjnych budynku szkoły podstawowej. Gimnazjaliści przenieśli się do nowego obiektu, a w szkole podstawowej rozpoczęły się prace i remonty na miarę dostępnych środków finansowych. W kilku klasach zmieniono podłogi i pomalowano ściany.         

W styczniu 2007 r. Uchwałą Rady Pedagogicznej oraz Rady Rodziców postanowiono nadać szkole imię Rodziny Horodyńskich. Rozpoczęto realizację projektu „Skąd nasz ród…” częściowo sfinansowanego z dotacji przekazanej przez LOG w ramach programu „Działaj Lokalnie V”. Celem przedsięwzięcia było zgromadzenie dostępnej wiedzy na temat działalności rodziny Horodyńskich, która od XIX wieku znacząco wpływała na życie mieszkańców Zbydniowa i okolic, była także inicjatorem powstania naszej szkoły. W związku z tym, dyrektor szkoły Pan Jerzy Krajanowski, nawiązał kontakt z ostatnim żyjącym przedstawicielem rodu, Dominikiem. W czerwcu 2007 r. delegacja szkolna składająca się z uczniów, nauczycieli i dyrekcji szkoły, odwiedziła Pana Horodyńskiego i wręczyła mu uchwałę Rady Pedagogicznej w sprawie nadania imienia. Rozpoczęto przygotowania do wydania książki „Historia Zbydniowa. Dzieje rodu  Horodyńskich” oraz do uroczystości nadania imienia szkole.

Rok szkolny 2007/2008 rozpoczął się tradycyjnie uroczystą mszą w kościele parafialnym i inauguracją na sali gimnastycznej. Nastąpiły nieznaczne zmiany organizacyjne polegające na zlikwidowaniu obowiązku noszenia mundurków szkolnych.

15 września 2007 roku rada pedagogiczna szkoły podjęła uchwałę nadającą tytuł „Przyjaciela Szkoły” ks. Franciszkowi Naji.

W tym roku szkolnym została wydrukowana i udostępniona książka „Historia Zbydniowa – Dzieje Rodu Horodyńskich”. Była to bardzo potrzebna publikacja ze względu na to, iż brak było podobnej do tej pory. Autorami książki byli nauczycie szkoły : Danuta Marut-Krajanowska, Teresa Piotrowska, Barbara Grzywacz, Renata Niewczas, Jerzy Krajanowski, a źródłem wielu informacji był Pan Mieczysław Paterek, obecny właściciel dworu Horodyńskich. Wiele informacji i materiałów archiwalnych pozyskano od Dominika Horodyńskiego. W tymże roku została utworzona Izba Pamięci Patrona szkoły.

W czerwcu 2008 roku szkoła gościła Panią Teresę Ledóchowską-Horodyńską, żonę Dominika. Na spotkaniu obecni byli również członkowie władz lokalnych.

27 sierpnia 2008 roku dotarła z Warszawy tragiczna wiadomość. Tego dnia zmarł Dominik Horodyński, ostatni męski przedstawiciel szlachetnego rodu, który był patronem zbydniowskiej szkoły. Oficer Kedywu AK, uczestnik Powstania Warszawskiego - adiutant gen. Jana Mazurkiewicza, dziennikarz, publicysta, redaktor naczelny tygodnika „Kultura”, długoletni korespondent PAP-u z Rzymu. Jego ostatnią wolą było spocząć w rodzinnej kaplicy w Zaleszanach Uroczystości pogrzebowe odbyły się 3 września 2008 roku w kościele parafialnym w Zaleszanach.

 

Rok szkolny 2008/2009

24 października 2008 roku odbyła się uroczystość nadania Szkole Podstawowej w Zbydniowie imienia Rodziny Horodyńskich. Uroczystość rozpoczęła się Mszą Świętą w kościele parafialnym, w czasie której został poświęcony sztandar szkolny. Dalsza część uroczystości odbyła się w szkole na sali gimnastycznej. Rada Rodziców uroczyście przekazała sztandar panu Jerzemu Krajanowskiemu, dyrektorowi szkoły. W uroczystości, oprócz młodzieży szkolnej i nauczycieli, byli zaproszeni goście i lokalna społeczność. Przybyła rodzina Horodyńskich z Warszawy i z USA, wójt gminy Zaleszany, przedstawiciele Podkarpackiego Kuratorium Oświaty, Rady Gminy w Zaleszanach, przedstawiciele samorządu lokalnego, Wojska Majdańskiego, Straży Pożarnej w Zbydniowie i wielu innych gości . Część artystyczną w wykonaniu uczniów szkoły uświetniła Orkiestra Dęta OSP Zbydniów oraz chóru „Cantus” z Rzeszowa. Mottem przewodnim uroczystości były słowa „Być Narodowi użytecznym”.

W lutym 2009 roku, na bazie Szkolnego Komitetu Charytatywnego Dar Serca, nauczyciele założyli i zarejestrowali w KRS Stowarzyszenie Dar Serca w Zbydniowie.

14 maja 2009 roku odbyło się uroczyste otwarcie boiska do piłki nożnej przy Gimnazjum Nr 2 w Zbydniowie.

 

Rok szkolny 2009/2010

24 października 2009 roku obchodziliśmy rocznicę nadania imienia szkole. Było to szczególne wydarzenie połączone z poświęceniem odremontowanej kaplicy Rodu Horodyńskich na cmentarzu w Zaleszanach. Tę szczególną uroczystość rozpoczęto Mszą Świętą w kościele parafialnym w Zaleszanach celebrowaną przez biskupa diecezji sandomierskiej Krzysztofa Nitkiewicza. Po mszy nastąpił przemarsz wszystkich uczestników na cmentarz parafialny w Zaleszanach do kaplicy Rodziny Horodyńskich. Tam w asyście pocztów sztandarowych, straży grobowej Wojska Majdańskiego, orkiestry dętej OSP Zbydniów, nastąpiło poświęcenie odremontowanej kaplicy przez biskupa sandomierskiego.

Po tych uroczystościach wszyscy uczestnicy przejechali do Szkoły Podstawowej w Zbydniowie na uroczystą akademię związaną z rocznicą nadania imienia szkole. W ramach tej uroczystości odbyło się również pasowanie pierwszoklasistów oraz wręczenie Pani Teresie Ledóchowskiej-Horodyńskiej tytułu „Przyjaciela Szkoły”. Mottem przewodnim całej uroczystości były słowa ks. Bronisława Markiewicza „Kochać Ojczyznę to za mało, trzeba jeszcze dla niej pracować”.

10 kwietnia 2010 roku rozbił się samolot prezydencki pod Smoleńskiem. Cała szkoła oddała hołd ofiarom tej tragedii.

 

Rok szkolny 2010/2011

16 września 2010 roku w Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie miała miejsce uroczystość wręczenia medalu Pro Memoria. Szkoła Podstawowa im. Rodziny Horodyńskich w Zbydniowie została wyróżniona tym odznaczeniem za propagowanie działań związanych z poznawaniem tradycji i historii ojczystej, za zaangażowanie nauczycieli, rodziców i dzieci w kultywowaniu tradycji.

22 października 2010 roku odbyła się podwójna uroczystość z udziałem uczniów i nauczycieli szkoły. W Kotowej Woli nastąpiło uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej Rodzinie Horodyńskich. Dokonała tego Pani Teresa Ledóchowska-Horodyńska w obecności członków swojej rodziny, księży, przedstawicieli władz lokalnych i oświatowych, uczniów i społeczności lokalnej. Dalsza część uroczystości odbyła się w Szkole Podstawowej w Zbydniowie i była to druga już rocznica nadania imienia Rodziny Horodyńskich. Nieodzownymi punktami tej uroczystości był polonez w wykonaniu szkolnych dzieci oraz pasowanie pierwszoklasistów. Uroczystości przyświecało motto: „Zostanę mądrym człowiekiem”.

 

Rok szkolny 2011/2012

Od 1 września 2011 roku wszystkie pięciolatki obowiązkowo zostały objęte rocznym przygotowaniem przedszkolnym, a od 1 września 2012 roku wszystkie dzieci sześcioletnie obligatoryjnie będą rozpoczynać spełnianie obowiązku szkolnego.

Rok szkolny rozpoczął się bardzo smutno. Zmarł wieloletni proboszcz parafii Podwyższenia Krzyża w Zbydniowie ksiądz Franciszek Naja. Był on założycielem  parafii pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego w Zbydniowie w 1969 roku, budowniczym kościoła oraz wieloletnim nauczycielem w tutejszej szkole.

21 października 2011 roku odbyła się kolejna rocznica nadania imienia szkole. Po uroczystej Mszy Świętej, celebrowanej przez proboszcza miejscowej parafii ks. Zygmunta Lipca oraz misjonarza z Madagaskaru ks. Henryka Sawarskiego, od poloneza w wykonaniu uczniów szkoły rozpoczęła się w szkole uroczysta akademia. Jak co roku ważnym punktem programu było uroczyste pasowaniu uczniów klasy pierwszej, a mottem przewodnim były słowa: „Prawdziwie wielki jest ten człowiek, który chce się czegoś nauczyć”. Gośćmi akademii byli przedstawiciele rodziny Horodyńskich z Panią Teresą Ledóchowską-Horodyńską na czele oraz przedstawiciele lokalnego samorządu,

29 października 2011 roku na cmentarzu w Zaleszanach została odsłonięta płyta pamiątkowa poświęcona górnikom zamordowanym w kopalni Wujek 16.12.1981r.

Wśród ofiar tej tragedii był Zbigniew Wilk, urodzony w Dzierdziówce, który był uczniem Szkoły Podstawowej w Zbydniowie.

Rok szkolny 2012/2013 rozpoczął się tradycyjnie Mszą Świętą w kościele parafialnym oraz krótką akademią w szkole. Naukę rozpoczęło 100 dzieci w klasach O – VI.

26 października 2012 roku obchodzono czwartą rocznicę nadania szkole imienia Rodziny Horodyńskich. Tradycyjnie po Mszy Świętej odbyła się uroczysta akademia z tańcami, wierszami i pasowaniem pierwszoklasistów. Mottem akademii były słowa Jana Kochanowskiego: „A ja Panie niechaj mieszkam w tym gnieździe ojczystym, a Ty mnie zdrowiem opatrz i sumieniem czystym”.

W marcu odbył się sprawdzian kompetencji trzecioklasistów, a w kwietniu sprawdzian na zakończenie nauki w szkole dla szóstej klasy.

09 czerwca 2013 roku w dworze Horodyńskich odbyły się imprezy związane z Dniem Zbydniowa pod hasłem „Nasza Mała Ojczyzna”. Uczniowie szkoły podstawowej i gimnazjum uświetnili tę uroczystość przepięknym polonezem.

Rok szkolny 2013/2014 rozpoczął się od remontu sali gimnastycznej, dlatego spotkania po Mszy Świętej odbyły się bezpośrednio w klasach z wychowawcami. Wyjątkowo były utworzone dwa oddziały przedszkolne ze względu na dużą liczbę dzieci z dwóch roczników. Pasowanie pierwszoklasistów, ze względu na prace remontowe, odbyło się 21 marca 2014 roku. 22 maja z okazji Dnia Matki miała miejsce uroczysta akademia z udziałem biskupa Edwarda Frankowskiego. W akademii uczestniczyli uczniowie szkoły podstawowej i gimnazjum.

8 czerwca 2014 roku odbyła się uroczystość „Dzień Zbydniowa – Dzień Patrona” pod hasłem „Zbydniów–Nasza Mała Ojczyzna”. Uroczystości rozpoczęły się w kościele parafialnym, następnie odtańczono poloneza przed kościołem. Wykonali go uczniowie szkoły podstawowej i gimnazjum. Dalsza część uroczystości odbyła się na terenie remizy OSP Zbydniów. Uroczystość odbywała się przy udziale orkiestry dętej OSP Zbydniów, straży grobowej „Wojska Majdańskiego”.

W roku szkolnym 2014/2015 uroczystość pasowania pierwszoklasistów odbyła się w połączeniu z Dniem Komisji Edukacji Narodowej.

19 X 2014 roku uczniowie szkoły wraz z pocztem sztandarowym uczestniczyli w uroczystościach związanych z Bitwą Pod Choiną. Poczet sztandarowy był również uczestnikiem uroczystości gminnych związanych z rocznicą odzyskania niepodległości przez Polskę 11 listopada 1918r.

16 XII 2014 roku delegacja szkoły wraz z pocztem sztandarowym uczestniczyła w 33 rocznicy tragicznych wydarzeń w kopalni Wujek w Katowicach.

3 maja 2015 roku szkolny poczet sztandarowy oraz uczniowie – członkowie orkiestry dętej uczestniczyli w wydarzeniach gminnych związanych z uchwaleniem konstytucji 3 –go maja.

W roku szkolnym 2015/2016 w Zbydniowie utworzono Zespół Szkolno–Przedszkolny w skład, którego weszła szkoła podstawowa, gimnazjum i przedszkole. Dyrektorem zespołu została Pani Małgorzata Janusz a zastępcą Pani Anna Cisowska.

27.09.2015 roku w szkole odbył się „Piknik Rodzinny”- impreza przeznaczona dla uczniów i rodziców.

13 października przeżywaliśmy pasowanie pierwszoklasistów.

11 listopada poczet sztandarowy szkoły oraz uczniowie, którzy są członkami orkiestry dętej, brali udział w obchodach Narodowego Święta Niepodległości w Zaleszanach.

13 grudnia 2015 roku poczet sztandarowy szkoły uczestniczył w obchodach 34 rocznicy pacyfikacji kopalni Wujek, które odbyły się w Zaleszanach.

20 XII odbyło się spotkanie opłatkowe w remizie OSP Zbydniów, na którym uczniowie z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego przygotowali i zaprezentowali jasełka.

24 czerwca 2016r. odbyło się uroczyste zakończenie roku szkolnego, które uświetniła  swoją obecnością Pani Teresa Ledóchowska- Horodyńska. Pani Horodyńska wręczyła medale, ufundowane przez Rodzinę Horodyńskich, dla najlepszych uczniów szkoły.

Rok szkolny 2016/2017 rozpoczął się od reformy szkolnictwa, polegającej na stopniowym likwidowaniu gimnazjów i wydłużeniu cyklu kształcenia w szkole podstawowej do ośmiu lat. W tym roku szkolnym kadrę pedagogiczną stanowili: Eugenia Rembisz, Teresa Piotrowska, Zofia Krzysztofka, Barbara Grzywacz, Joanna Caputa, Renata Niewczas, Alina Piwowar, Anna Cisowska, Marta Juda, Liliana Wróbel, Jerzy Krajanowski, Małgorzata Cygan, Danuta Marut-Krajanowska, ks. Zygmunt Lipiec, Ewelina Kroker.

Początek roku szkolnego to tradycyjna Msza Święta w kościele parafialnym oraz spotkanie na sali gimnastycznej wszystkich uczniów z Panią dyrektor Małgorzatą Janusz oraz wszystkimi nauczycielami. Pierwsze dni września to pogadanki na temat bezpieczeństwa z przedstawicielami policji, coroczna akcja „Sprzątanie świata” oraz wybory samorządu uczniowskiego. W październiku odbyła się uroczysta akademia z okazji Dnia Komisji Edukacji Narodowej oraz pasowanie pierwszaków na uczniów Szkoły Podstawowej im. Rodziny Horodynskich. Miesiące zimowe zdominowały przygotowania do przedstawienia jasełkowego, zakończenie pierwszego semestru nauki oraz zabawa choinkowa. Wiosną odbyły się akademie z okazji Dnia Kobiet oraz Świąt Wielkanocnych, a później akademia z okazji uchwalenia konstytucji 3-go maja. Kwiecień tradycyjnie był miesiącem egzaminów w szkole podstawowej i gimnazjum. Piknik rodzinny współorganizowany przez szkołę odbył się końcem maja. Taniec, przedstawienia teatralne, zawody sportowe, bieg dla Kacperka to tylko niektóre atrakcje. 23.06.2016 roku nastąpiło uroczyste zakończenie roku szkolnego.

Rok szkolny 2017/2018 rozpoczął się pod hasłem „Rok dla Niepodległej” w związku ze zbliżającą się setną rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości. Msza rozpoczynająca rok szkolny, uroczystość związana z odpustem parafialnym z udziałem wszystkich dzieci oraz pocztu sztandarowego szkoły, pogadanki na temat bezpieczeństwa, próbny alarm przeciwpożarowy - to główne wydarzenia tego rozpoczynającego się roku. W październiku wszyscy uczestniczyli w akademii z okazji „Dnia Nauczyciela” pod hasłem „Tym, którzy nas prowadzą” oraz pasowaniu pierwszaków. Z okazji zbliżającego się Święta Niepodległości uczniowie klas młodszych wraz z nauczycielami odbyli Marsz dla Niepodległej, a gimnazjaliści zorganizowali uroczystą akademię związaną z tym świętem.

Tradycyjnie, jak co roku, odbyły się dla uczniów mikołajki, a z okazji Święta Bożego Narodzenia przedstawienie jasełkowe. Kolejne wydarzenia to zabawa choinkowa, Dzień Śpiocha, Walentynki, Dzień Kobiet, przedstawienie związane z Wielkanocą. Poczet sztandarowy uczestniczył w gminnych obchodach uchwalenia Konstytucji 3-go Maja.

15 maja po półrocznym remoncie uroczyście została oddana do użytku sala gimnastyczna. W połowie czerwca na szkolnych obiektach odbył się „Piknik Rodzinny” z udziałem dzieci szkolnych, straży pożarnej, samorządu lokalnego i zaproszonych gości.

24 czerwca 2018 miały miejsce uroczystości rocznicowe związane z 75. rocznicą tragicznych wydarzeń z 1943r., kiedy to Niemcy dokonali mordu na rodzinie Horodyńskich w zbydniowskim dworze. Uroczystości rozpoczęły się Mszą Świętą w kościele parafialnym w Zbydniowie. Uczestniczyli w niej przedstawiciele rodziny Horodyńskich - Pani Teresa Ledóchowska- Horodyńska, jej córką Olgą oraz dzieci i wnukowie. Liczna była również delegacja szkolna z panią dyrektor Małgorzatą Janusz na czele. Obecny był poczet sztandarowy Szkoły Podstawowej im. Rodziny Horodyńskich w Zbydniowie, nauczyciele i przedstawiciele lokalnej społeczności. Po mszy wszyscy udali się na grób znajdujący się w parku przy dworze Horodyńskich, gdzie złożono kwiaty i zapalono znicze.. Szczególną atmosferę tego wydarzenia, upamiętniającego wydarzenia z lat II wojny światowej, podkreśliła „Cisza” wykonana na saksofonie.